9/20/16

ඇට සැකිලි ප්‍රේතයාගේ කථා වස්තුව



“පවිටා ලද යම් දැනුමක් වෙයි නම් – ඒ තුළිනුත් ඔහු වැනසෙන්නේ…”
පින්වතුනේ, පින්වත් දරුවනේ, මෙයත් කලින් කථාව වගේම එකක්. මුගලන් මහරහතන් වහන්සේම තමයි මේ ප්‍රේතයාවත් දැක්කේ. එදාත් ලක්ඛණ රහතන් වහන්සේ එතන හිටියා. මුගලන් මහරහතන් වහන්සේට සිනහ පහළ වුණා. කාරණාව ඇහුවා. බුදුරජාණන් වහන්සේ ඉදිරියේ තමයි මේක අහන්න ඕන කියලා කිව්වා. එදා බුදුරජාණන් වහන්සේ වදාළේ මෙයයි.
“පින්වත් මහණෙනි, මට ඔය ප්‍රේතයාව ගයාවේ බෝධි මූලය ළඟත් දකින්නට ලැබුනා. ඒත් ඔය පෙරේතයා මයි. නමුත් මං කිසි කෙනෙකුට කිව්වෙ නෑ. දැන් මේ මුගලන් දැකපු නිසා මං කියන්නම්.
ඔය පෙරේතයා පුදුමාකාර දුකක් විඳින්නේ. තනිකරම ඇටසැකිල්ලක්. ගිනියම් වුණු යකඩ කුළුගෙඩි හැටදහසක් ඔහුගේ ඔළුවට එකවරටම වේගයෙන් වදිනවා. එතකොට ඔළුව පැලෙනවා. ප්‍රේතයා යටිගිරියෙන් කෑ ගහනවා. ආයෙ ටික වෙලාවකින් නැවත හාවෙනවා. ආයෙමත් ගිනිගෙන දැවෙන යකඩ කුළුගෙඩිවලින් ඔලුවට වදිනවා. ආයෙමත් හාවෙනවා. මේක ඉවරයක් නෑ. දැන් අවුරුදු දහස් ගාණක් තිස්සේ ඔය පෙරේතයා ඔය දුක විඳිනවා. මේක සිද්ධ වුණේ මේ පුද්ගලයා අත්හදා බලන්න ගියපු කාරණයක් නිසයි.
ඉස්සර කාලෙ අවුරුදු දහස් ගණනකට කලින් එක කොරෙක් හිටියා. ඔහු ඇඟිල්ලෙන් කරකැවිලා යන්න ගල්කැට විදිනවා. ඉතාමත් දක්ෂ විදිහට විදිනවා. ඕනම දෙයක් සිදුරු කරගෙන යනවා. මොහු හිටියේ බැරණැස් නුවර. රජ්ජුරුවොත් මෙයාට ප්‍රශංසා කළා. රජ්ජුරුවන් ඉදිරියේ ශිල්ප දක්වා තෑගි බෝග ලැබුවා. ඒක වුණේ මෙහෙමයි.
රජ්ජුරුවන්ට ඉන්නවා මහා මුඛරි කටක් තියෙන පුරෝහිත බමුණෙක්. ඔහුගෙන් කිසිම බේරිල්ලක් නෑ. කතාව පටන්ගත් විට ඉවරයක් නෑ. හරිම වදයක්. දවසක් රජතුමා අර පුද්ගලයා කැඳවලා කිව්වා,
“නුඹ පුළුවන්නම් මේ පුරෝහිත බමුණාගේ කටවහල දීපන්” කියල.
“හොඳමයි දේවයන් වහන්ස, මට එළුබෙටි නැළියක් ගෙනත් දෙන්න” කිව්වා.
රජතුමාත් මොහුට එළුබෙටි නැළියක් ගෙනත් දුන්නා. එදා රජතුමා සමඟ පුරෝහිත බමුණා කතා කර කර සිටිද්දී මේ පුද්ගලයා එක එක එළුබෙට්ට අර බමුණාගේ කටට විද්දා. ඒත් බමුණා කතාව නවත්වන්නේ නෑ. එළු බෙටි නැළිය ඉවර වෙන කම්ම එක එක විද්දා. රජතුමාට අර පුද්ගලයා දැනුම් දුන්නා එළුබෙටි ඉවරයි කියලා.
“එම්බා පුරෝහිතය, දැන්වත් කට වහගන්නවා. දැන් තමුසේ එළුබෙටි නැළියක්ම ගිලලයි ඉන්නේ.”
“ඈ….” කියල පුරෝහිත බමුණා අත් දෙකෙන් කට වහගත්තා. ඇස් ලොකු කරගත්තා. නිශ්ශබ්ද වුණා. එදා ඉඳලා ඔහුගේ කට වැහුණා. ඒකට සතුටටයි රජතුමා ඔහුට තෑගි දුන්නේ.
දවසක් තරුණයෙකුට මොහුගෙන් ශිල්ප ඉගෙනගන්න ආසා හිතුණා. මොහු ඒ ආබාධ පුද්ගලයා ළඟට ගිහින් නොයෙකුත් ඇවිටිලි කළා. සැලකිලි සම්මාන කළා. ශිල්පය උගන්වන්න කිව්වා. ඉගැන්නුවේ නෑ.

ඊට පස්සේ ඔහු තවත් මහන්සි වෙලා සැලකිලි සම්මාන කරලා අමාරුවෙන් අර පුද්ගලයාගේ හිත දිනාගත්තා. ඔහු මේ තරුණයාට තම ශිල්පය ඉගැන්නුවා. මේ තරුණයා හරි දක්ෂයි. ඈත ඉඳලා ගස්වල කොළවලට ගල්කැට විදිනවා. විදලා එක එක රූප හැදෙන විදිහට ඒ කොළ සිදුරු කරනවා. මිනිසුන්ට හරි පුදුමයි.
දවසක් තරුණයා මෙහෙම කල්පනා කළා.
‘මං මේ ශිල්පය අත්හදා බලන්න ඕන. ඒත් කොහොමද කරන්නෙ. ගවයෙක් මැරුණොත් කහවණු සීයක් දඩගහනවා. මිනිහෙක් මැරුණොත් දාහක් දඩගහනවා. මොකද මං කරන්නේ? මව්පියන් නැති වගකීම් නැති කෙනෙක්ව මැරුවොත් නඩු පවරන්න කවුරුවත් නැහැ නෙවැ’ කියල හිතුවා.
ඒ දිනවල සුනෙත්ත නමින් පසේබුදුරජාණන් වහන්සේ නමක් බරණැස් නගරය ඇසුරු කොට එක්තරා කුටියක වාසය කළා. කාත් කවුරුවත් නැති, වගකීමක් නැති, භාරකාරයෙක් නැති නිදහසේ සැරිසරන මේ ශාන්ත ශ්‍රමණයන් වහන්සේව අර පුද්ගලයාට දකින්න ලැබුණා. එතකොට ඔහු මෙහෙම හිතුවා.
“මෙන්න ඉන්නවා කෙනෙක්. මෙයාට ගල විදින්න ඕන. හරිගියත් කමක් නෑ. වැරදුනත් කමක් නෑ. නඩු පවරන්න කවුරුත් නෑ නෙව. බලමු. මං ඉගෙන ගත්ත ශිල්ප හරිද කියලා.”
ඉතින් ඔහු අතට ගලක් ගෙන කරකැවිලා යන්න විද්දා. ඒ ගල් කැටය “රූං….” යන හඬින් ශබ්ද කරගෙන වේගයෙන් ගිහින් පසේබුදුරජාණන් වහන්සේගේ දකුණු කනට රිංගුවා. වම් කනෙන් පිටවුණා. පසේ බුදුරජාණන් වහන්සේ එතනම හිටගත්තා. පිඬුසිඟා යන්න ලැබුණෙ නෑ. කන් දෙකෙන්ම ලේ වැගිරෙද්දී ඉර්ධි බලයෙන් ආපහු කුටියට වැඩියා. පිරිනිවන් පෑවා.
මේ පුද්ගලයා ඒ කර්ම විපාකයෙන් මරණින් මතු නිරයේ උපන්නා. බොහෝ වර්ෂ ගණනක්, වර්ෂ කෝටි ගණනක් නිරයේ දුක් විඳලා තමයි ඒ කර්මයේ ඉතිරි විපාක විඳින්න ඇටසැකිලි ප්‍රේතයෙක් වෙලා ඉපදිලා ඉන්නෙ.”
මේ කාරණය අරභයා බුදුරජාණන් වහන්සේ මේ ගාථාව වදාළා.
යාවදේව අනත්ථාය – ඤත්තං බාලස්ස ජායති
හන්ති බාලස්ස සුක්කංසං – මුද්ධමස්ස විපාතයං
පවිටු කෙනා උගතමනා – සිප් සතරක් දැනගත් විට
පවිටා ලද සියලු දැනුම – විපතටමයි හරවන්නේ
ඔහු තුළ යම් හොඳක් ඇද්ද – එයත් එයින් වනසාගෙන
සියලු නුවණ නැති කරගෙන – විපතටමයි පත් වන්නේ
පින්වතුනේ, පින්වත් දරුවනේ, මේ නිසා කෙනෙක් යම් දක්ෂකමක් ඇතිකරගත්තා කියලා ඒ ගැන ආඩම්බර වෙන්න හොඳ නෑ. හිතට ගන්න හොඳ නෑ. දුර දිග නොබලා අත්හදා බලන්න යන්නත් හොඳ නෑ.
ඉස්සර අපේ රටේ වුනත් සමහර මන්තර ශාස්ත්‍ර දන්න අය ඒවා අත්හදා බලන්න ගිහින් මිනිසුන්ට හරියට විපත් කරනවා. කරදර කරනවා. දුකට පත් කරනවා. එහෙම දේවල් කරලා නොදන්නවා වගේ ඉන්නවා. අර අහිංසකයින් අනන්ත දුකකට පත්වෙනවා. ඒ සෑම පවක්ම තමන්ට ආපහු ලැබෙනවා.
ඒ තමන් උගත් ශිල්පයමයි තමන්ව විනාශ කළේ. තමන්ගෙ දක්ෂතාවමයි තමන්ව විනාශ කළේ. තමන්ගෙ හැකියාවමයි තමන්ව විනාශ කළේ. ඒක කොහොමද වුණේ? තමන් අඥාන පුද්ගලයෙක් නිසා. හොඳ නරක පිළිගන්නෙ නැති කෙනෙක් නිසා. පින් පව් නොපිළිගන්න නිසා. අපාය විශ්වාස නොකරන නිසා. දෙව්ලොව විශ්වාස නොකරන නිසා. ඒ වගේම සිල්වතුන් ගුණවතුන් නොපිළිගන්නා නිසා. වැඩිහිටියන්ට නොසලකන නිසා. ධාර්මික නැති නිසා. ඒ වගේම දුර කල්පනා නොකරන නිසා. දන්න ශිල්පය තුළින් අහංකාර වන නිසා.
එම නිසා පින්වතුනේ, පින්වත් දරුවනේ, කවරදාක වත් තමන් දන්න දෙය අනුන්ගේ අයහපතට යොදවන්න එපා! විපතකට යොදවන්න එපා! කරදරයකට යොදවන්න එපා! ඒ ශිල්පයෙන් ආඩම්බර වෙලා හිතට ගන්න එපා! අහංකාර වෙන්න එපා! නුවණැති කෙනාට තමන් දන්න ශිල්ප ශාස්ත්‍ර පවා පින්කර ගන්න උදව්වක්මයි. එහෙම කෙනෙක් වෙන්න.

9/19/16

මහත්ඵල ගෙන දෙන දානයන් පිළිබඳ සූත්‍ර පිටකයේ දැක්වෙන අයුරු



වේලාම බ්‍රාහ්මණයාගේ දානය
රිදීයෙන් පිරවූ 84,000 ක් රන් පාත්‍ර
රනින් පිරවූ 84,000 ක් රිදී පාත්‍ර
අමු රනින් පිරවූ 84,000 ක් කස්ලෝ පාත්‍ර
ස්වණාලංකාර ඇති රන් දද ඇති රන්රසු දැලින් ගැවසුණු 84,000 ක් ඇතුන්
සිංහ සම්, ව්‍යාඝ්‍ර සම්, දිවි සම්, පඩු ඇඹුල් ඇතිරූ රනින් අලංකාර කළ රන් දද ඇති රන් රසු දැලින් ගැවසුණු 84,000 ක් රිය
දුහුල් රෙදි ඇතිරූ කස්ලෝ කොසු ඇති 84,000 ක් දෙනුන්
මිණි කොඩොල් පැළඳි 84.000 ක් කන්‍යාවන්
කොඳු පළස්, සුදු ඇතිරි, ඝන පුප් එළුලොම් ඇතිරි අතුළ සෙකෙල් මුව සමින් කළ උතුම් පස තුරුණු ඇති උඩුවියන් සහිත දෙපස තැබූ කණ්වයින් ඇති 84,000 ක් පළඟ
සියුම් කොමු පිළි, කොසෙය්‍ය පිළි, කම්බිලි, කපු පිළි කෝටි 84,000 ක් වස්ත්‍ර
නදී මෙන් ගලන අන්නපාන, ඛාද්‍ය, භොජ්‍ය, ලෙහ්‍ය පෙය

  1. එක් සෝවාන් වහන්සේ නමක් වැළඳවීම වේලාම බ්‍රාහ්මණයාගේ දානයට වඩා මහත්ඵලයි.
  2. එක් සකෘදාගාමී වහන්සේ නමක් වැළඳවීම සෝවාන් වහන්සේලා සියයක් වැළඳවීමට වඩා මහත්ඵලයි.
  3. එක් අනාගාමී වහන්සේ නමක් වැළඳවීම සකෘදාගාමී වහන්සේලා සියයක් වැළඳවීමට වඩා මහත්ඵලයි.
  4. එක් රහතන් වහන්සේ නමක් වැළඳවීම අනාගාමී වහන්සේලා සියයක් වැළඳවීමට වඩා මහත්ඵලයි.
  5. එක් පසේබුදුන් වහන්සේ නමක් වැළඳවීම රහතන් වහන්සේලා සියයක් වැළඳවීමට වඩා මහත්ඵලයි.
  6. එක් සම්මා සම්බුදුන් වහන්සේ නමක් වැළඳවීම පසේ බුදුන් වහන්සේලා සියයක් වැළඳවීමට වඩා මහත්ඵලයි.
  7. සම්මා සම්බුදුන් වහන්සේ ප්‍රමුඛ භික්ෂු සංඝයා වැළඳවීම සම්මා සම්බුදුන් වහන්සේ වැළඳවීමට වඩා මහත්ඵලයි.
  8. සිවු දිග්හි භික්ෂූන් වහන්සේලා උදෙසා වෙහෙරක් කරවීම ඉහත දානයට වඩා මහත්ඵලයි.
  9. පහන් සිතින් තිසරණ සරණ යාම ඉහත දානයට වඩා මහත්ඵලයි.
  10. පහන් සිතින් පංචශීල ශික්ෂා පද සමාදන් වීම ඉහත පුණ්‍යකර්මයට වඩා මහත්ඵලයි.
  11. ගඳක් සිඹිනා කාලයක් මෛත්‍රිය වැඩීම ඉහත පුණ්‍යකර්මයට වඩා මහත්ඵලයි.
  12. අසුරක් ගසනා කාලයක් අනිත්‍යය මෙනෙහි කිරීම ඉහත පුණ්‍යකර්මයට වඩා මහත්ඵලයි.

පුද්ගලික වශයෙන් දිය හැකි දානයන්
  1. තිරිසනුන් විෂයෙහි සියක් අනුසස් ඇති දක්ෂිණායෙක්
  2. පෘථග්ජන දුසිල්වතුන් විෂයෙහි දහස් අනුසස් ඇති දක්ෂිණායෙක්
  3. පෘථග්ජන සිල්වතුන් විෂයෙහි සිය දහසක් අනුසස් ඇති දක්ෂිණායෙක්
  4. කාමයෙහි වීතරාගී වූ බාහිරක තාපසයන් විෂයෙහි කෙළ ලක්ෂයක් අනුසස් ඇති දක්ෂිණායෙක්
  5. සෝවාන් ඵල පසක් කරගන්නට පිළිපන් තථාගත ශ්‍රාවකයා විෂයෙහි අසංඛ්‍යෙය අනුසස් ඇති දක්ෂිණායෙක්
  6. සෝවාන් තථාගත ශ්‍රාවකයා විෂයෙහි අනන්ත අප්‍රමාණ අනුසස් ඇති දක්ෂිණායෙක් (කවර කථාද)
  7. සකෘදාගාමී ඵල පසක් කරගන්නට පිළිපන් තථාගත ශ්‍රාවකයා විෂයෙහි අනන්ත අප්‍රමාණ අනුසස් ඇති දක්ෂිණායෙක් (කවර කථාද)
  8. සකෘදාගාමී තථාගත ශ්‍රාවකයා විෂයෙහි අනන්ත අප්‍රමාණ අනුසස් ඇති දක්ෂිණායෙක් (කවර කථාද)
  9. අනාගාමී ඵල පසක් කරගන්නට පිළිපන් තථාගත ශ්‍රාවකයා විෂයෙහි අනන්ත අප්‍රමාණ අනුසස් ඇති දක්ෂිණායෙක් (කවර කථාද)
  10. අනාගාමී තථාගත ශ්‍රාවකයා විෂයෙහි අනන්ත අප්‍රමාණ අනුසස් ඇති දක්ෂිණායෙක් (කවර කථාද)
  11. රහත්ඵල පසක් කරගන්නට පිළිපන් තථාගත ශ්‍රාවකයා විෂයෙහි අනන්ත අප්‍රමාණ අනුසස් ඇති දක්ෂිණායෙක් (කවර කථාද)
  12. අර්හත් තථාගත ශ්‍රාවකයා විෂයෙහි අනන්ත අප්‍රමාණ අනුසස් ඇති දක්ෂිණායෙක් (කවර කථාද)
  13. ප්‍රත්‍යෙක සම්බුද්ධයන් විෂයෙහි අනන්ත අප්‍රමාණ අනුසස් ඇති දක්ෂිණායෙක් (කවර කථාද)
  14. අර්හත් තථාගත සම්‍යක් සම්බුද්ධයන් විෂයෙහි අනන්ත අප්‍රමාණ අනුසස් ඇති දක්ෂිණායෙක් (කවර කථාද)

සාංඝීක වශයෙන් දියහැකි දානයන්
  1. තථාගතයන් වහන්සේ ප්‍රමුඛ උභතො සංඝයා විෂයෙහි
  2. තථාගතයන් වහන්සේ පිරිනිවී කල උභතො සංඝයා විෂයෙහි
  3. භික්ෂු සංඝයා විෂයෙහි
  4. භික්ෂුණී සංඝයා විෂයෙහි
  5. ප්‍රමාණ වශයෙන් භික්ෂු සහ භික්ෂුණී සංඝයා විෂයෙහි
  6. ප්‍රමාණ වශයෙන් භික්ෂු සංඝයා විෂයෙහි
  7. ප්‍රමාණ වශයෙන් භික්ෂුණී සංඝයා විෂයෙහි

සත්පුරුෂ දානය
  • පිරිසිදු දෑ දෙයි.
  • ප්‍රණීත දෑ දෙයි.
  • සුදුසු කල්හි දෙයි.
  • කැපවූවක් දෙයි.
  • පරීක්ෂා කොට දෙයි.
  • නිරතුරු දෙයි.
  • පහන් සිතින් දෙයි.
  • දුන්පසු සතුටු වෙයි.

අසත්පුරුෂ දානය
රූක්ෂ හෝ ප්‍රණීත හෝ වේවා සකස් නොකොට දීම, ගරු නොකොට දීම, සියතින් නොදීම, නිරතුරු නොදීම, කම්ඵල අදහා නොදීම හේතුවෙන් එම දානයේ විපාක පහළ වූ විට උදාර භෝජනය පිණිස, වස්ත්‍ර දැරීම, වාහන පරිහරණය පස්කම් ගුණයෙහි භෝගය පිණිස හිත නොනැමෙයි. ඔහුගේ පුත්‍රයන්, අඹුවන්, දාසයන්, මෙහෙකරු, වහලූන්, කම්කරුවන්, ඔහුගේ වචන අසනු නොකැමති වෙයි. සවන් නොදෙයි.

දාන දීමට හේතු
  • වෙතට පැමිණ දෙයි.
  • බියෙන් දෙයි.
  • මට දුන්නේ යැයි සිතා දෙයි.
  • මට දෙන්නේ යැයි සිතා දෙයි.
  • දීම මැනව යැයි සිතා දෙයි.
  • මම පිසමි, මොවුහු නොපිසත්, ඒ නිසා දියයුතු යැයි සිතා දෙයි.
  • මේ දානය නිසා උපන් කීර්තියක් ලැබේ යැයි දෙයි.
  • සිතෙහි අලංකාරය පිණිස දෙයි.

දාන විශුද්ධීන්ගේ ප්‍රභේද
  • දුස්සීල ප්‍රතිග්‍රාහකයාට සිල්වත් දායකයා දෙන දානය – විශුද්ධ වේ.
  • සිල්වත් ප්‍රතිග්‍රාහකයාට දුස්සීල දායකයා දෙන දානය – විශුද්ධ වේ.
  • දුස්සීල ප්‍රතිග්‍රාහකයාට දුස්සීල දායකයා දෙන දානය – විශුද්ධ නොවේ.
  • සිල්වත් ප්‍රතිග්‍රාහකයාට සිල්වත් දායකයා දෙන දානය – විශුද්ධ වේ.
මූලාශ්‍ර – 2500 බුද්ධ ජයන්ති ති්‍රපිටක ග්‍රන්ථ මාලාව,
අංගුත්තර නිකාය 9.1.2.10     – වේලාම සූත්‍රය (පි.435)
මජ¯ම නිකාය 3.4.12                  – දක්ඛිණවිභංග සූත්‍රය (පි.521)
අංගුත්තර නිකාය 8.1.4.7       – සප්පුරිස දාන සූත්‍රය (පි.165)
අංගුත්තර නිකාය 8.1.4.1       – දාන සූත්‍රය (පි.151)

කර්ම වෙබ් අඩවියෙන් උපුටාගන්නා ලදී.

9/18/16

ප්‍රාණඝාතයෙන් වැලකී නොහැකි පෙදෙසක ජිවත් වන ඔබට.


මෙය “බුදුදහම නො දත් දිවි රැක ගැනුමට කුමක් වුවත් කළ යුතු ය.” යන හැඟීම ඇති ඇතැම් අය නගන ප්‍ර‍ශ්නයෙකි. බුදු දහමේ සැටියට නම් මොන ම කරුණක් නිසාවත් සතකු මැරීමට නිදහසක් නැත. ලෝකයෙහි අනුන්ට ආහාර වී අනුන් ගේ දිවි රැක දීම පිණිස උපදනා සත්ත්වයෙක් නැත. සියලු ම සත්ත්වයන් උපදින්නේ එක්තරා කාලයක් මේ ලෝකයෙහි ජීවත්වීම පිණිස ය. ඔවුනට තමන් ගේ ජීවිතය තරම් අගනා අන් දෙයක් නැත. මරණයට වඩා බියක් මරණයට වඩා දුකක් ද ඔවුනට නැත. තමා ජීවත්වීම සඳහා, මරණයට බිය; ජීවත්වීමට කැමති අන් සතකු මැරීම ඉමහත් අධර්මයෙකි. තමාට මස් නැතිව ජීවත්විය නො හැකිය කියා අන්‍ය සත්ත්වයන් මැරීමේ අයිතියක් කාහටවත් නැත. කෙනකුට ජීවත් නො විය හැකිවීම ගැන අනික් සත්ත්වයෝ පළිකාරයෝ නො වෙති. අනුන්ට හිංසා නො කොට තමා ජීවත් වන සැටි තමා විසින් ම බලා ගත යුතු ය. එසේ ජීවත් විය නො හැකි නම්,
“ජීවිතඤ්ච අධම්මෙන ධම්මේන මරණඤ්ච යං
මරණං ධම්මිකං සෙය්‍යො යං චෙ ජීවෙ අධම්මිකං”

යන දේශනාව සිහිපත් කර ගත යුතු ය. “අදමින් ජීවත් වීම ය. දහැමින් මිය යාමය යන දෙකින් දැහැමි මරණය ම උතුම් වන්නේය” යනු එහි තේරුම ය. අඹුදරුවන් ජීවත් කරවා ගැනීමටය කියා සතුන් මැරීමට නිදහසක් නැත. බොහෝ දෙනකුන් මරා ටික දෙනෙක් ජීවත් කරවීම මහත් අපරාධයෙකි. අඹුදරුවන් ගේ දිවි රැකදීමට තබා මාපියන් ජීවත් කරවා ගැනීමටවත් තවත් ප්‍රාණයක් නො නැසිය යුතු ය. මාපියන් පෝෂණය කිරීම බුද්ධාදීන් විසින් වර්ණනා කරන ලද උතුම් ක්‍රියාවෙකි. උසස් පින්කමෙකි. එහෙත් සතුන් මරා කනවා නම් එය උතුම් ක්‍රියාවක් නොව පාප ක්‍රියාවෙකි. සතුන් මරා මාපියන් පෝෂණය කිරීමට වඩා නො කිරීම ම උතුමි. බුදුරජාණන් වහන්සේ ගේ ධර්මය අනුව පිළිපදින්නෝ සිය දිවි රැකීම පිණිසවත් මාපියන් රැකීම පිණිසවත් ප්‍රාණඝාතය නො කෙරෙති. ඒ බව මතු දැක්වෙන කතාවලින් දත යුතු ය.
මේ ලක්දිව උතුරු වඩුන්නාව නමැති ගමෙහි ගොවියෙක් වාසය කෙළේ ය. ඔහු අම්බරිය විහාරයේ පිංගල බුද්ධරක්ඛිත තෙරුන් වහන්සේගෙන් පන්සිල් සමාදන් වී ගොවිකම් කෙළේ ය. දිනක් ඔහු ගේ ගොණකු නැතිවිය. ගොණා සොයනු පිණිස ඔහු උතුරු වඩ්ඪමාන පර්වතයට නැංගේ ය. එහි දී ඔහු පිඹුරකුට හසුවිය. පිඹුරා ඔහු ගේ ශරීරය වෙළන්නට පටන් ගති. ඔහුට බොහෝ වේදනා ඇති විය. ඔහු අතෙහි කැත්තක් ද තිබිණ. පිඹුරා මරා දමා දිවි රැක ගන්නට ඔහුට සිතිණ. තමා සමාදන් වී සිටින සිකපද බිඳීමට නුසුදුසු ය යි ඔහු නැවතුණේ ය. වේදනාව වැඩිවන කල්හි නැවතත් ඔහුට පිඹුරා මරන්නට සිතිණ. එහෙත් සිකපද බිඳීම නුසුදුසු බව සිතා ඒ වරද නැවතිණ. වේදනාව වැඩි වීමෙන් තෙවන වරත් පිඹුරා මරන්නට සිතිණ. එකල්හි ඔහු ජීවිතය පරිත්‍යාග කෙරෙමි, සිකපද නො බිඳිමි යි ස්ථිර වශයෙන් ම සිතා කර තබා ගෙන සිටි කැත්ත ඈතට වීසි කෙළේ ය. එකෙණෙහි පිඹුරා ඔහු හැර ගියේ ය.
මේ ලක්දිව චක්කණ නම් උපාසකයෙක් විය. තරුණ කාලයේ දී ඔහු ගේ මව රෝගාතුර වූවා ය. වෙදමහතා ඇගේ රෝගය සුව කිරීමට අලුත් හා-මස් වුවමනා බව කීය. එකල්හි චක්කණ ගේ අයියා සාවන් සොයනු පිණිස ඔහු කුඹුරට යැවීය. චක්කණ කුඹුරට ගිය කල්හි පැළ ගොයම් කන්නට පැමිණි සාවෙක් ඔහු දැක පළා යන්නේ වැළක පැටළී හැඬී ය. චක්කණ එහි ගොස් සාවා අල්ලා ගත්තේ ය. ඔහු මවට බෙහෙත් කිරීම පිණිස සාවා මරන්නට සිතා, නැවත ‘මව ගේ දිවි රකිනු පිණිස අනිකකු ගේ දිවි නැසීම සුදුසු නැතය සිතා, සාවා අත හැරියේ ය. ගෙදරට ආ විට සහෝදරය සාවකු ලදදැයි ඇසූ කල්හි චක්කණ ඔහුට ඒ ප්‍ර‍වෘත්තිය කීය. එකල්හි සහෝදරයා ඔහුට දොස් කීය. චක්කණ මව සමීපයට ගොස් “මම උපන් දා පටන් මේ වනතුරු කවදාවත් ප්‍රාණඝාතයක් නො කෙළෙමි. ඒ සත්‍යානුභාවයෙන් මෑණියෝ සුවපත් වෙත්වා” යි සත්‍යක්‍රියා කෙළේ ය. එකෙණෙහි ම මව ගේ රෝගය සුවවිණ. මේ කථාවලින් අතීතයේ අප රට විසූ හොඳ බෞද්ධයන් අඹුදරුවන් රැකීමට තබා මාපියන් රැකීමටවත් සිය දිවි රැකීමටවත් සතුන් මැරීම නො කළ බව දත යුතු ය. ප්‍රාණඝාතය කිනම් කරුණක් නිසා වුවත් කළහොත් ඒ පාපයෙන් ඔහුට නො අනුමානව බොහෝ අනිෂ්ට විපාක සිදුවන බව බුදු දහම අනුව කිය යුතු ය.
මතු සම්බන්ධයි!
රේරුකානේ චන්දවිමල මහාස්ථවිරයන් වහන්සේ විසින් ත්‍රිපිටකය, අටුවා සහ තවත් සැලකිය යුතු දහම් පොත් ඇසුරෙන් සම්පාදනය කරන ලද ‘ධර්ම විනිශ්චය’ නමැති වටිනා ග්‍රන්ථය ඇසුරෙන් මෙම ලිපි පෙළ සකස් කරන ලදි. සියළු දානයන් අතර ධර්ම දානයම අග‍්‍ර වන්නේය. මෙම සදහම් පණිවිඩය සියළු දෙනා අතර බෙදා හැර ධර්ම දානමය උතුම් පුණ්‍යකර්මයට ඔබත් දායක වන්න.

9/16/16

බිනර පුර පසළොස්වක පොහෝ දිනය


වස්සාන සමයේ කැපකරු දායක පිරිස වෙතින් සිව් පසයෙන් උපස්ථාන ලබන භික්ෂූන් වහන්සේ සසර දුකෙන් වියුක්ත වීමට වෙනදාටත් වඩා තෙළෙස් ධූතාංග පුරන තවත් පොහොය දිනයක් උදා වන්නේ බිනර මහේ පුර පසළොස්වකයි.
බමුණු සමාජයෙන් පීඩනයට අසුවී අසරණවූ වනිතාවගේ ආධ්‍යාත්මයේ අඳුරු දොරගුළු විවර කරවා අරුණැල්ලක් උදා කරවීමට මෙම උත්තරීතර පොහොය දිනය සමත් විය. මේ සඳහා ඇප කැප වූ ප්‍රජාපතී ගෝතමිය බුදුරජාණන් වහන්සේගෙන් කළ ඉල්ලීම සුවිශේෂී ය. එදා කිඹුල්වත්නුවර නිග්‍රෝධාරාමයේ වැඩ විසූ බුදුරදුන්ගේ පාද මූලයේ වැඳ වැටුණු මහා ප්‍රජාපතී ගෝතමිය බුදු සසුනෙහි පැවිදිවීමේ අවසරය තෙවරක්ම ඉල්ලා සිටියාය. එහෙත්, ඒ නොසිඳුනු අධිෂ්ඨානය නැවතත් සාක්ෂාත් කර ගැනීමට සිතූ මහා ප්‍රජාපතී ගෝතමිය සමඟ භද්දවග්ගිය කුමාරවරුන්ගේ පන්සියයක් පමණ බිසෝවරු හිස මුඩු කර කසාවතින් සැරසුණහ.
බුද්ධත්වයෙන් පස්වන වර්ෂයේ දී බුදුරදුන් වැඩ සිටි විශාලා මහනුවර කූටාගාර ශාලාව වෙත පැමිණි මෙම කාන්තා පිරිසගේ සියුමැලි පා යුග ගොරහැඬි මඟෙහි වූ ගල් බොරළු මත ගැටී ඉදිමී රුධිරය ගලා හැලිණි. රන් පැහැ සිරුරු මතින් දහදිය ගලා දූවිලි වැදී දුර්වර්ණ විය. මෙසේ යොදුන් පනස් දෙකක්ම අපමණ වෙහෙසෙමින් පා ගමනින් පැමිණි මෙම බිසෝවරු හඬමින් වැළපෙමින් බුදු සසුනෙහි උත්තරීතර පැවිදි බව ඉල්ලමින් බැගෑපත් වූහ. මෙයින් දුකට පත් වූ ආනන්ද තෙරණුවෝ බුද්ධ මාතාව වූ ප්‍රජාපතී ගෝතමියගේ ඉල්ලීම තෙවරක්ම බුදුරදුන්වෙත සැලකර සිටියහ.
සසුන් ගත වන කාන්තාව විදසුන් වඩන්නී නම් ඇයට මාර්ගඵල වෙත එළැඹිය හැකි දැ’ යි අසමින් එසේ නම් භික්ෂුණී ශාසනයට ඉඩ සලසන්නැ’ යි නැවත නැවතත් ඉල්ලා සිටි ආනන්ද තෙරණුවෝ ප්‍රජාපති ගෝතමියගේ මවු ගුණ ගැයූහ. මහා ප්‍රජාපතී ගෝතමිය කුඩා සිදුහත් කුමරාට අහිමි වූ මවු සෙනෙහස බිඳකුඳු අඩු නොකරමින් ලේ කිරි කර පෙවූ ආදරණීය සුළු මෑණියන් වූවාය. ඇය අප්‍රමාණ දීර්ඝ වූ සංසාර ගමනෙහි ද සෙවණැල්ලක් සේ හිඳිමින් සිදුහත් කුමරා ඇති දැඩි කළ ආදරණීය මෑණියන්දෑය. ප්‍රජාපතී ගෝතමියගේ මාතෘ ගුණයටත් ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේගේ බලවත් ඉල්ලීමත් සලකා බැලූ බුදු පියාණන් වහන්සේ පෙර බුදුවරයන් ගේ ශ්‍රාවිකාවන් පිරූ අෂ්ට ගරු ධර්ම පැනවූහ. මේ බව චුල්ලවග්ග පාලියේ භික්ඛුණී කක්ඛන්ධකයෙහි ද සඳහන්ය.
පැනවූ අෂ්ට ගරු ධර්ම දොහොත් මුදුන් දී වැඳ නමස්කාර කරමින් පිළිගත් මහා ප්‍රජාපතී ගෝතමිය පස්වනක් ප්‍රීතියෙන් පන්සියයක් කාන්තාවන් සමඟ බුදු සසුනෙහි පැවිදි වී උපසම්පදා ලැබීමෙන් භික්ෂුණී ශාසනය ඇරැඹුණේ අද වැනි බිනර මහේ පුර පසළොස්වක පොහොය දිනකදී ය. පසුකලෙක විදසුන් වඩා රහත් ඵල ලබා ගත් ඇය භික්ෂුණී ශාසනය තවත් බබළවා චිර රාත්‍රඥ භාවයෙන් අග්‍රස්ථානය ද ලැබූ සේක. නන්දකෝවාද සූත්‍රය ශ්‍රවණය කළ අනෙකුත් භික්ෂුණීහු රහත් ඵල ලබා ගත්හ. ප්‍රජාපතී ගෝතමී මහ රහත් තෙරණියන් වහන්සේ නිසා බුදුසසුනට ඇතුළත් වූ බහුතරයක් කාන්තාවන්ට ලැබුණු ආධ්‍යාත්මික සුවය අපමණය. යශෝධරා, උප්පලවණ්ණා, ධම්මදින්නා, පටාචාරා, කිසාගෝතමී, රජ්ජුමාලා වැනි කාන්තාවන් ද පසුකාලීනව පැවිදි වූ සංඝමිත්තා මහ රහත් තෙරණියන් වහන්සේ ද බුදු සසුන බැබළවීමට දැක්වූ මෙහෙවර අති මහත්ය. මෙසේ උදා වූ බිනර මහේ පුර පසළොස්වක පොහොය ලාංකේය බුදු සසුනේ විශේෂ සිදුවීම් රැසකට ද මූලික වී තිබෙයි.
බුදුරදුන්ගේ ලළාට ධාතූන් වහන්සේ නිධන් කර ඇති සේරුවිල මංගල මහා සෑයේ වාර්ෂික පෙරහර පවත්වන්නේද බිනර මහේ පුර පසළොස්වක පොහොය දිනකදී ය.
බුදුරදුන්ගෙන් ලබා ගත් කේශ ධාතු නිධන් කරවා තපස්සු, භල්ලුක වෙළෙඳ දෙබෑයන් ඉදි කළ ගිරිගඬු සෑයෙහි වාර්ෂික පින්කම යෙදී ඇත්තේ ද බිනරපුර පසළොස්වක පොහොය දිනකදී ය.
බුදුන් වහන්සේ ජීවමාන කාලයේ ඉදිවූ ලොවේ ඉපැරැණි ස්මාරකයක් වූ මහියංගණ මහ සෑය මූලික වී වාර්ෂික පවත්වන වැදි පෙරහරින් අසිරිමත් වන්නේ ද බිනර මහේ පුර පසළොස්වක පොහොය දිනකදී ය.
මෙසේ විශේෂිත වූ බිනර මහේ පුර පසළොස්වක පොහොය සමස්ත වනිතාවගේම හදවතෙහි පර නොවන සේ හැඟුම් මල් පුබුදු කළ බැතිබර දිනයයි. ලොවුතුරා පහන් ටැඹේ ආලෝකයෙන් නිවන් මගට පිවිසෙන විමුක්ති මාර්ගය පෙන්වා දුන් මහා ප්‍රජාපතී ගෝතමියගේ ශ්‍රී නාමයට පූජෝපහාර වශයෙන් අද වැනි පොහොය දිනක කුසල් දම් පුරමින් කෘත ගුණ සැලකීම බෞද්ධ කාන්තාවන්ගේ පරම යුතුකමකි.
සමස්ත සැදැහැති බෞද්ධයා මෙම මාතෘ උදාරත්වයේ විශිෂ්ටත්වය සදා මතකයේ රඳවා ගත යුතුම ය.
තෙරුවන් සරණයි!
ක්‍ෂණසම්පත්තිය සහිත උතුම් මනුෂ්‍යය ආත්මයක් ලැබී ඇති මෙම බුද්ධෝත්පාද කාලය තුල කුසල් දහම්හි නිරත වී සසරින් එතරව ලබන සදාකාලික නිවන් සුවය ලබාගැනීමට මෙම ධර්ම දානය හේතුවාසනා වේවා!

9/14/16

නො දැන කරන පව්කම් වලින් විපාක ලැබෙනවද?



පරලොවක් ඇති බව අසා නැති, පින් පව් ගැන අසා නැති, පින් පව්වල විපාක අසා නැති සමහරු ඒ නො දැනීම නිසා පවක් කරමිය යන හැඟීමක් නැතිව සතුන් මරති. සොරකම් කරති. කාමයෙහි වරදවා හැසිරෙති. බොරු කියති. මත්පැන් බොති. උතුමන්ට අගෞරව කිරීම් ආදී තවත් නොයෙක් පව්කම් කරති. නො දැන කරන පව්කම්ය කියන්නේ ඒවාට ය. ලෝකයෙහි නො දැන කරන වරදට සමාව දෙන සිරිතක් ඇත්තේ ය. දඬුවම් දුන්නත් එය ලිහිල් කොට දෙන ස්වභාවයක් ඇත්තේ ය. මේ ප්‍ර‍ශ්නය අසන්නේ ඒ ලෝකස්වභාවය අනුව ය. ලෝකයෙහි වරද කළවුන්ට දඬුවම් කරන රාජාදීන් ඇතිවා සේ, පින්පව්වල විපාකය ගෙන දෙන - ඒවාට අධිපතියෙක් නැත්තේ ය. පව්වලට විපාක ඇති කරන පුද්ගලයකු ඇති නම්, නො දැන කරන පව්වලට ඔහුගෙන් සමාවක් ලබන්නට ද ඉඩ ඇත්තේ ය.
අඳුරු කාමරයක පහනක් දැල්වුව හොත් ඒ හේතුවෙන් එහි ආලෝකයක් ඇති වේ. ඒ ආලෝකය ඇති කරන පුද්ගලයෙක් නැත. පහන නිවූ කල්හි ඒ හේතුවෙන් එහි නැවත අඳුර ඇති වේ. කාමරයට අඳුර ගෙනෙන පුද්ගලයෙක් නැත. එමෙන් පින් පව් කළවුන්ට පින කළ නිසා එහි බලයෙන් ඉෂ්ට විපාකත්, පව් කළවුන්ට පව නිසා එහි බලයෙන් අනිෂ්ට විපාකත් ඇති වෙනවා මිස ඒවා ඇති කරන පුද්ගලයකු නැත්තේ ය. එබැවින් නො දැන කළ පාපයට සමාවක් නො ලැබිය හැකි ය. රාත්‍රියේ කාමරයක දැල්වෙන පහන නිවුවහොත්, අඳුර ඇතිවන බව නො දැන නිවුවත් දැන නිවුවත්, අඳුර ඇතිවීම පිළිබඳ වෙනසක් සිදුවන්නේ නැත. එමෙන් පාපය දැනගෙන කළත් නො දැන කළත් විපාකය ඇතිවීම සම්බන්ධයෙන් වෙනසක් සිදු නො වේ.
ලෝභය, ද්වේෂය, මෝහය කියා අකුශල් මුල් තුනක් ඇත්තේ ය. මෝහයෙන් තොරව කරන අකුශලයක් නැත්තේ ය. නො දැන පව්කම් කරන තැනැත්තා ගේ මෝහය වඩාත් බලවත් ය. මෝහය බලවත් වන කල්හි එය හා ඇතිවන අකුශල චේතනාවත් බලවත් ය. එබැවින් නො දැන පව් කරන තැනැත්තා කරන අකුශල් වඩා බලවත් බව කිය යුතු ය. අකුශලය බලවත් වූ පමණට එයින් ලැබෙන අනිෂ්ට විපාකය ද බලවත් වේ. මිනිසුන් බොහෝ දෙනකුන් එකතුව පහර දී එක සතකු මැරුව හොත් සැම දොනට ම නො වෙනස්ව ප්‍රාණඝාත අකුශලය සිදුවේ. එකම සතකු මැරීමේ අකුශල කර්‍මය හේතු කොට මරණින් මතු ඒ සැම දෙනා ම එක තැනක උපදින්නාහු නො වෙති. ඒ පාපකර්මයෙන් ඔවුන්ගෙන් එකකුට තිරිසන් යෝනියෙහි උපදින්නටත්, එකකුට ප්‍රේතව උපදින්නටත්, එකකුට කුඩා නරකයක එකකුට මහා නරකයක උපදින්නටත් සිදුවිය හැකි ය. එකම ක්‍රියාවෙහි විපාකය මෙසේ වෙනස් වන්නේ ඒ ඒ තැනැත්තාට ඇති වූ අකුශල චේතනාවේ බලවත්කම හා දුබලකම අනුව ය. අකුශලය බලවත් වීමට මෝහයේ බලවත්කම එක් හේතුවකි. අකුශල ක්‍රියා විෂයෙහි මෝහය බලවත් වන්නේ නො දැන පව් කරන්නා හට ය. එබැවින් දැන දැන පව් කරන තැනැත්තාට සිදුවන අකුශලයට වඩා බලවත් අකුශලයක් නො දැන පව් කරන්නවුන්ට ප්‍රාණඝාතාදි ක්‍රියා කිරීමේ දී සිදු වන බව කිය යුතු ය.
ලෝක සම්මුතියේ සැටියට නම්, දැන දැන පව්කම් කිරීම මහත් වරදෙකි. එහෙත් ඒ දැන ගැනීම කර්මය දුබල වීමට මිස බලවත් වීමට කරුණක් නො වේ. පව් හඳුනන පව්වල විපාක දන්නා තැනැත්තා පව් කළත් කරන්නේ නො කර බැරිකමකින් මිස කැමැත්තකින් නො වේ. ඔහු පව් කරන්නේ නිතර ම පසු බැස බැස ය. එබැවින් බලවත් සම්මෝහයෙන් පව්කම් කරන්නවුන්ට ඇතිවන තරමට බලවත් අකුශල චේතනා දැන දැන පව් කරන්නවුන්ට ඇති නො වේ. එබැවින් නිතර ම නො දැන පව් කරන්නා ගේ පාපයට වඩා දැන දැන පව් කරන්නා ගේ පාපය කුඩා ය.
මේ කාරණය මිළින්දප්‍ර‍ශ්නයෙහි මෙසේ දක්වා තිබේ. “ස්වාමීනි, නාගසේනයන් වහන්ස, එකෙක් දැන දැන පව්කම් කරන්නේය, එකෙක් නො දැන පව් කම් කරන්නේය, මේ දෙදෙනාගෙන් වඩා පව් සිදු වන්නේ කාටදැ”යි මිළිඳු රජු විචාළේ ය. එකල්හි නාගසේන තෙරුන් වහන්සේ “මහ රජ, යමෙක් නො දැන පව් කෙරේ නම් ඔහුට වඩා පව් සිදුවන්නේ ය”යි වදාළ සේක. එකල්හි මිළිඳු රජ කියනුයේ; “ස්වාමීනි, නාගසේනයන් වහන්ස, එසේ නම් අප ගේ පුත්‍ර‍යකු හෝ ඇමතියකු හෝ නො දැන වරදක් කෙළේ නම් ඔහුට දෙගුණයක් දඬුවම් කරමි”යි කීය. නාගසේන ස්ථවිරයන් වහන්සේ “මහරජ, ගිනියම් වූ ලොහො ගුලියක් එකෙක් දැනගෙන අල්ලන්නේ ය. එකෙක් නො දැන අල්ලන්නේ ය. ඒ දෙදෙනාගෙන් කවරකු ගේ අත වඩා දැවෙන්නේ දැ” යි විචාළ සේක. “නො දැන අල්ලන තැනැත්තා ගේ අත වඩා දැවෙන්නේය” යි රජ කීය. “මහරජ, එපරිද්දෙන් නො දැන පව්කරන්නහුට බොහෝ පව් වන්නේය” යි නාගසේන තෙරුන් වහන්සේ වදාළ සේක.
ගමන් කරන කල්හි කුඩා සත්තු නො දැනී ම පෑගී මැරෙති. ඒවා නො දැන කරන පව්කම්වලට අයත් කොට නො ගත යුතු ය. සතුන් මරන්නට ඕනෑය යන අදහසක් යන තැනැත්තාට නැති බැවින් නො දැනී පෑගී මැරෙන සතුන් නිසා පාපයක් නො වේ. පාපය වන්නේ මැරීමේ අදහසින් සතකු පාගා මැරුවහොත් ය.
මතු සම්බන්ධයි!
රේරුකානේ චන්දවිමල මහාස්ථවිරයන් වහන්සේ විසින් ත්‍රිපිටකය, අටුවා සහ තවත් සැලකිය යුතු දහම් පොත් ඇසුරෙන් සම්පාදනය කරන ලද ‘ධර්ම විනිශ්චය’ නමැති වටිනා ග්‍රන්ථය ඇසුරෙන් මෙම ලිපි පෙළ සකස් කරන ලදි. සියළු දානයන් අතර ධර්ම දානයම අග‍්‍ර වන්නේය. මෙම සදහම් පණිවිඩය සියළු දෙනා අතර බෙදා හැර ධර්ම දානමය උතුම් පුණ්‍යකර්මයට ඔබත් දායක වන්න.

9/13/16

කර්මය ද? ග්‍රහ බලය ද?


මන්දායුෂ්කයන් වීම, දීර්ඝායුෂ්කයන් වීම, රෝග බහුලයන් වීම, නීරෝගීන් වීම, විරූපීන් වීම, රූමතුන් වීම, අල්පේසාක්‍යයන් වීම, මහේසාක්‍යයන් වීම, ධනවතුන් වීම, දිළින්දන් වීම, කුලවතුන් වීම, කුලහීනයන් වීම, නුවණැතියන් වීම, මෝඩයන් වීම යනාදීන් සත්ත්වයන් භේදයට පැමිණීමේ හේතුව අතීත කර්මය බව තථාගතයන් වහන්සේ විසින් වදාරන ලද්දේ ය. උපන් සත්ත්වයනට කලින් කල - වරින් වර නොයෙක් ආකාර සැප සම්පත් හා දුක් - විපත් ද කර්මය හේතු කොට ලැබෙන බව බුදු දහමෙහි දැක්වේ.
රජුන් වීම, යුවරජුන් වීම, සෙන්පතියන් වීම, ඇමතියන් වීම, සිටුවරුන් වීම, වෙළඳුන් වීම, ගොවියන් වීම, කම්කරුවන් වීම, පැවිද්දන් වීම, උගතුන් වීම, නූගතුන් වීම, නුවණැතියන් වීම, මෝඩයන් වීම, වෛද්‍යයන් වීම, දෛවඥයන් වීම, නළුවන් වීම, ගත් කතුවරුන් වීම, ශාස්ත්‍ර‍ නිපදවන්නන් වීම, මෙත් කුළුණු ඇතියවුන් වීම, නපුරන් වීම, ධනවතුන් වීම, ඉඩම් හිමියන් වීම, රථවාහන හිමියන් වීම, යාචකයන් වීම, භාර්‍ය්‍යා ඇතියන් වීම, භාර්‍ය්‍යා නැතියන් වීම, දරු ඇතියන් වීම, දරු නැතියන් වීම, ප්‍රාණඝාතකයන් වීම, සොරුන් වීම, පාරදාරිකයන් වීම, බොරුකාරයන් වීම, සුරාසොඬුන් වීම, ස්ත්‍රීන් වීම, පුරුෂයන් වීම, නපුංසකයන් වීම, අංගවිකලයන් වීම, උම්මත්තකයන් වීම, කුෂ්ඨරෝගීන් වීම, දන් පින් කරන්නවුන් වීම, මසුරන් වීම යනාදීන් සත්ත්වයන් අනේකාකාරයෙන් ප්‍රභේදයට පැමිණීමේ හේතුව ග්‍ර‍හබලය බව ජ්‍යෝතිශ්ශාස්ත්‍රයේ දැක්වේ. කලින් කලට සත්ත්වයාට නොයෙක් ආකාර සැප දුක් ලැබීමේ හේතුවත්, සත්ත්වයා විසින් හොඳ නරක නොයෙක් වැඩ කරන්නට පටන් ගැනීමේ හේතුවත් ග්‍ර‍හ බලය ම බව ද ජ්‍යෝතිශ්ශාස්ත්‍රයේ දක්වයි.
හොඳින් වැවී ඇති ගොයකමක් ගැන කථා කිරීමේ දී ඒ ගොයම හොඳින් වර්ෂාව ලැබීම නිසා එසේ වැවී ඇත්තේය යි ද කිය හැකි ය. ගොවියා ගේ හොඳින් වැඩ කිරීම නිසා එසේ වැවී ඇත්තේය යි ද කිය හැකි ය. බිමෙහි සරු බව නිසා එසේ වැවී ඇත්තේය යි ද කිය හැකි ය. ඒ කරුණු තුනෙන් එකක්වත් ප්‍ර‍තික්ෂේප නො කළ හැකි ය. එමෙන් සත්ත්වයන් ගැන කථා කිරීමේ දී අතීත කර්මය සත්ත්වයන් ගේ නානත්වයට හේතුව වශයෙන් ද කිය හැකි ය. ග්‍ර‍හබලය සත්ත්වයන් ගේ නානත්ත්වයට හේතුව වශයෙන් ද කිය හැකි ය. ඒ දෙකින් එකකදු ප්‍ර‍තික්ෂේප නො කළ හැකි ය.
ගොයම වැඩීමට හේතු වන වැස්සත් අපට පෙනෙන්නේ ය. ගොවියා වැඩ කරනවාත් අපට පෙනෙන්නේ ය. බිමේ සරුබවත් අපට දැකිය හැකිය. එබැවින් ඒ කරුණු තුන ම ගොයම වැඩීමේ හේතු වශයෙන් අපට ලෙහෙසියෙන් ම තේරුම් ගත හැකි ය. කර්‍මබලය හා ග්‍ර‍හබලය එසේ නො වේ. සත්ත්වයකු ගේ අතීත කර්‍ම අපට පෙනෙන්නේ නො වේ. ග්‍ර‍හයන් පෙනෙතත් ග්‍ර‍හබලයෙන් යම් කිසිවක් සිදුවන බවක් අපට පෙනෙන්නේ නො වේ. එබැවින් ඒ කරුණු දෙක ම ගැඹුරු කරුණු දෙකකි.
ලෝකයෙහි මනුෂ්‍යයන්ට සැප දුක් ඇති කරන ඇසට නො පෙනෙන ‘කොහි තිබෙනවා ද කෙසේ තිබෙනවා ද’ කියා දැන ගත නොහෙන හේතු කොටසකුත් ඇති බව නුවණින් ලෝතතු සලකා බලන්නකුට දත හැකි ය. පරෙස්සම් නො වීම රෝග හට ගැනීමේ හේතුවක් බව කවුරුත් දනිති. සමහර කෙනකුට කෙසේ පරෙස්සම් වුවත් නිරෝගීව වාසය කරන්නට නො ලැබෙන බවත්, සමහර කෙනකුට කිසිම පරෙස්සමක් නැතිව නිරෝගීව බොහෝ කලක් ජීවත් විය හැකි බවත්, නුවණින් ලෝකය දෙස බලත හොත් දැකිය හැකි වනු ඇත. ලබා ගත් මිල මුදල් ආදි දේවල් සමහර කෙනකුට කොහොමවත් පරෙස්සම් කරගත නො හැකි බවත්, සමහර කෙනකුට අයත් දේවල් පරෙස්සම් නො කළත් රැකෙන බවත් දත හැකි වනු ඇත. සමහර කෙනකුන් වරද නො කර කෙසේ පරෙස්සම් වී සිටියත් අපකීර්තියට පත් වන බවත්, එබඳු අය ගේ නිවරද පවා වරද වශයෙන් ගෙන අන්‍යයන් ගර්හා කරන බවත්, සමහර දෙනකුන් නොයෙක් පව්කම් කරමින් ම කීර්තිමත්ව වෙසෙන බවත්, එබඳු අය කරන පව් පවා ලෝකයා හොඳ සැටියට සලකන බවත් නුවණින් ලෝකය දෙස බලතහොත් දැකිය හැකි වනු ඇත.
මාපියන් විසින් බොහෝ වියදම් කොට පාසල් යැවූ නමුත් මොනම දැන උගත්කමක්වත් නැතිව මෝඩයන් ලෙස ඉන්නා අයත්, උපකාර කාරයන් නැතිකමින් විද්‍යාස්ථානයකට ඇතුළුව උගෙනීමක් නො ලබා ම මහ පඬිවරයන් වී ඉන්නා අයත් ලෝකයෙහි ඇත්තාහ. මාපියාදීන්ගෙන් බොහෝ වස්තුව ලබා ද දිළිඳුව ඉන්නා අයත්, කිසිවකුගෙන් කිසිම උදව්වක් නො ලබා ම මහ දනිසුරන් වී ඉන්නා අයත් ලොව ඇත්තාහ. උත්සාහය ධනවත් වීමේ හේතුවක් ලෙස සැම දෙනා ම පිළිගන්නාහ. සමහරු ධනවත් වීමට බොහෝ උත්සාහ කෙරෙති. එහෙත් ඔවුනට ඒ අදහස මුදුන්පත් කරගත හැකි නො වේ. මහත්වූ උත්සාහයෙන් යමක් ලබා ගත්තත් එය කවරාකාරයකින් හෝ ඔවුන්ගෙන් නැති වන්නේ ය. අනිකකු විසින් ධනය දුන්නත් එය ඔවුන් වෙත නො රැඳේ. සමහරු උත්සාහයක් නැතිව ම ධනවත් වෙති. මේ ආදි කරුණු ගැන සලකා බලතහොත් මනුෂ්‍යයන් හට සැප දුක් ලබා දෙන නො පෙනෙන හේතු කොටසකුත් ඇති බව තේරුම් ගත හැකි ය. කර්‍මබලය - ග්‍ර‍හබලය යන දෙක ම ඒ නො පෙනෙන හේතුවලට අයත් ය. සත්ත්වයන් ගේ නානත්වයට හා ඔවුන් ලබන සැප දුක්වලට හේතු සෙවූ බුද්ධාදීහු කර්‍මබලය පැවසූහ. එය ගැන සෙවූ ඇතැම් සෘෂීහු ග්‍ර‍හ බලය දුටහ.
‘කර්‍මය කුමක් ද’ යන බව මෙහි කලින් කියා ඇත. ග්‍ර‍හබලය ගැන මෙහි විස්තරයක් කලින් කර නැත. මේ ප්‍ර‍ශ්නය විසඳීමේ දී ‘ග්‍ර‍හබලය යනු කුමක් ද’ යන බව දැක්විය යුතු ය. රවි - චන්ද්‍ර‍ - කුජ - බුධ - ගුරු - ශුක්‍ර‍ - ශනි කියා ග්‍ර‍හ නාමයෙන් ජ්‍යෝතිශ්ශාස්ත්‍රයෙහි හඳුන්වන අහසෙහි හැසිරෙන වස්තු සතක් ඇත්තේ ය. නැකත් නාමයෙන් හඳුන්වන තවත් තාරකා සමූහයක් ද ඇත්තේ ය. රාශි නාමයෙන් හඳුන්වන තවත් කුඩා තාරකා මහත් සමූහයක් ද ඇත්තේ ය. ඒ සියල්ලෙහි ම ඇති බලයට සාමාන්‍යයෙන් ග්‍ර‍හ බලය යි කියනු ලැබේ. අහසෙහි හැසිරෙන්නා වූ ඒ වස්තූන්ගෙන් නික්මෙන ආලෝක ධාරා පොළොවට වැටෙන්නේ ය. ඒ ආකාශ වස්තූන් ගේ හැසිරීම අනුව ඒවායේ රශ්මි ධාරා පොළොවට නොයෙක් ආකාරයෙන් වැටෙන්නේ ය. ග්‍ර‍හයන්ගෙන් ද, නැකත්වලින් ද, රාශි තාරකාවලින් ද පොළොවට එන රැස්වල එකිනෙකට වෙනස් නොයෙක් ගුණ ඇත්තේ ය. ඒවායේ සංයෝගයෙන් තවත් නොයෙක් ගුණ ඇති වන්නේ ය. ග්‍ර‍හරශ්මි සංයෝගයෙන් වන ගුණයන් අනුව ඒ ඒ ගුණ ඇති කාලයන්හි පොළොවෙහි උපදින තැනැත්තා රජෙක් ද වන්නේ ය. සෙන්පතියෙක් ද වන්නේ ය. සිටුවරයෙක් ද වන්නේ ය. පැවිද්දෙක් ද වන්නේ ය. ශාස්ත්‍ර‍ඥයෙක් ද වන්නේ ය. මෝඩයෙක් ද වන්නේ ය. අන්ධයෙක් ගොළුවෙක් බිහිරෙක් කොරෙක් කුදෙක් ද වන්නේ ය. තවත් නොයෙක් ආකාර ද වන්නේ ය. මෙය සත්‍යයක් බව ඒ ඒ අයගේ කේන්ද්‍ර‍ පරීක්‍ෂා කිරීමෙන් දත හැකි ය. ග්‍ර‍හයන් ගමන් කිරීමේ දී වෙනස් වෙනස් වී පොළොවට වැටෙන ග්‍ර‍හරශ්මිවල සැටියට කලින් කල පුද්ගලයා වෙනස් වෙනස් ලෙස සැපදුක් ලබන්නකු වන බව ද, හොඳ නරක වැඩ කරන්නකු වන බව ද කේන්ද්‍ර‍ පරීක්‍ෂා කිරීමෙන් දත හැකි ය.
ග්‍ර‍හබලය සත්ත්වයන් ගේ නානත්ත්වයට හා සැප දුක්වලට හේතු වේ නම්, බුදුන් වහන්සේ “කම්මස්සකා මානව සත්තා කම්මදායාද කම්මයොනි කම්මබන්ධු කම්මපටිසරණා කම්මං සත්තෙ විභජති යදිදං හීනප්පණිතතාය” යි “කර්මය සත්ත්වයන් ගේ නානත්වයට හේතුව” බව වදාළේ මක්නිසාද? යන ප්‍ර‍ශ්නය මෙහි දී නඟින්නේ ය. බුදුන් වහන්සේ එසේ වදාළේ ඒ බල දෙකින් කර්ම බලය ම ප්‍ර‍ධාන වන බැවිනි. බීජය - පස - වතුර - පෝර යන මේ සියල්ල ම ගස ඇතිවීමේ හේතු ය. එහෙත් පස - වතුර - පෝර යන මේවාට බීජයක් නොමැති නම් ගසක් ඇති නො කළ හැකි බැවින් ගස ඇතිවීමේ ප්‍ර‍ධාන හේතුව බීජය බව කිය යුතු ය. එබැවින් බීජයෙන් ගස ඇති වන්නේය’ යි කියනු ලැබේ. එමෙන් රාජාදි නොයෙක් ආකාර පුද්ගලයන් උපදනා ග්‍ර‍හ යෝග කොතෙක් ඇති වුවත් කර්මයක් නො මැතිව ග්‍ර‍හ බලය ම පුද්ගලයකු ඉපදවීමට සමත් නො වේ. කර්මානුරූපව උපදනා සත්ත්වයන් නැති කල්හි උසස් පහත් පුද්ගලයන් ඉපදීමට සුදුසු ග්‍ර‍හයෝග කොතෙක් යෙදුනත් පුද්ගලයකුගේ ඉපදීමක් සිදු නො වීම ඒවා ඉක්ම යන්නේ ය. එබැවින් කර්මය ම සත්ත්වයන් ඉපදීමේ ප්‍ර‍ධාන හේතුව බව කිය යුතු ය. බුදුන් වහන්සේ කර්මය සත්ත්වයන් ගේ නානත්වයට හේතුව බව වදාළේ එහෙයිනි.
බීජයට ගසක් ඇති කිරීමට පස වතුර පෝර යන මේවායේ උපකාරය වුවමනා වන්නාක් මෙන් ම කර්‍මයට ද රාජාදි පුද්ගලයන් ඇති කිරීමට ග්‍ර‍හයෝගවල උපකාරය වුවමනා ය. එබැවින් රජකමක් ලබා දෙන කර්මයෙන් ඒ කර්මය කළ තැනැත්තා රජුන් ඉපදීමට සුදුසු ග්‍ර‍හයෝග ඇති වේලාවක දී උපදවනු ලැබේ. ඇමතියන් සෙන්පතියන් හේවායන් ධනවතුන් දුප්පතුන් නුවණැතියන් මෝඩයන් රූ ඇතියන් විරූපීන් උපදවන කර්මවලින් ද ඒ ඒ කර්ම කළ අය ඒ ඒ ග්‍ර‍හයෝග ඇති කාලවල දීම උපදවනු ලබන්නාහ. උපන් සත්ත්වයාහට වරින් වර ලැබෙන සැපදුක් වලටත් කර්මය - ග්‍ර‍හබලය යන දෙක ම හේතු වේ. හොඳ ග්‍ර‍හ යෝග යෙදෙන කාලවල දී කුශල කර්මයෝ විපාක දෙති. එයින් සැප ලැබේ. නරක ග්‍ර‍හයෝග ඇති කාලවල දී අකුශල කර්මයෝ විපාක දෙති. එයින් දුක ලැබේ. ඇතැම් ග්‍ර‍හයෝග නිසා සත්ත්වයා ගේ පවට නැමී පව්කම් කරන්නට පටන් ගනී. ඇතැම් ග්‍ර‍හයෝග නිසා සත්ත්වයා ගේ සිත පිනට නැමී පින් කරන්නට පටන් ගනී. මිනිසා කලින් කල පව් කරන්නට පටන් ගන්නේ මේ ග්‍ර‍හයෝග නිසා ය. මෙසේ කීමෙන් “මිනිසුන් විසින් පින් පව් කිරීමේ හේතුව ග්‍ර‍හ බලය ම ය” යි ද නො ගත යුතු ය. යෝනිසෝ මනස්කාර අයෝනිසෝ මනස්කාර සත්පුරුෂ සේවන අසත්පුරුෂ සේවන සද්ධර්මශ්‍ර‍වණ පාපධර්මශ්‍ර‍වණාදි පින් පව් කිරීමේ තවත් බොහෝ හේතු ඇත්තේ ය. කර්මබල ග්‍ර‍හබල දෙක ගැන දත යුතු තවත් බොහෝ කරුණු ඇත්තේ ය. ලිපිය දික්වන බැවින් මෙතෙකින් නවත්වන ලදි.
මතු සම්බන්ධයි!
රේරුකානේ චන්දවිමල මහාස්ථවිරයන් වහන්සේ විසින් ත්‍රිපිටකය, අටුවා සහ තවත් සැලකිය යුතු දහම් පොත් ඇසුරෙන් සම්පාදනය කරන ලද ‘ධර්ම විනිශ්චය’ නමැති වටිනා ග්‍රන්ථය ඇසුරෙන් මෙම ලිපි පෙළ සකස් කරන ලදි. සියළු දානයන් අතර ධර්ම දානයම අග‍්‍ර වන්නේය. මෙම සදහම් පණිවිඩය සියළු දෙනා අතර බෙදා හැර ධර්ම දානමය උතුම් පුණ්‍යකර්මයට ඔබත් දායක වන්න.

9/11/16

සර්වඥතා ඥානයෙන් බුදුරජාණන් වහන්සේ දුටු සක්වල (චූලනිකා සුත්‍රය ඇසුරෙන්.)


හිරු සඳු දෙදෙන ආලෝකය පතුරවමින් යම්තාක් දුරට බබලවන්නේද එම ආලෝකය පැතිරෙන දුර ප්‍රමාණය සහස්සී ලෝක ධාතුව හෙවත් චුලනිකා ලෝක ධාතුව යනුවෙන් හැදින්වෙයි.මෙය සක්වලක් යනුවෙන් හදුන්වා දී ඇත.සක්වලක් යනු නුතන තාරකා විද්‍යාවට අනුව චක්‍රාවාටයක් හෙවත් මන්දාකිණියක් වශයෙන් හැදින්වෙයි.
මෙවැනි සක්වල දහසක් (මන්දාකිනි 1000) සහස්සධා ලෝක ධාතුව නම් වේ.මෙය සහස්සී ලෝක ධාතුව යනුවෙන්ද හැදින්වෙයි.මෙම ප්‍රමාණය නුතන තාරකා විද්‍යාඥයින් පෙන්වා දෙන අන්දමට චක්‍රාවාට පොකුරකි.සහස්සධා ලෝක ධාතු දහසක් හෙවත් සහස්සිලෝක ධාතු දහසක හෙවත් චක්‍රාවාට 1000 x 1000 ද්විසහස්සි මධ්‍යමික ලෝක ධාතුව වෙයි.මෙම ලෝක ධාතුව නුතන තාරකා විද්‍යාව අනුව චක්‍රාවාට හෙවත් මන්දාකිනි පොකුරු එක් වී සෑදුනු සුපිරි මන්දාකිනි පොකුරක් හා සමාන වෙයි.ද්විසහස්සි මධ්‍යමික ලෝක ධාතු දහසක් හෙවත් චක්‍රාවාට හෙවත් සක්වල 1000x1000x1000ක් තීසහස්සි මහා සහස්සී නම් ලෝක ධාතුවයි.මෙයද සුපිරි චක්‍රාවාට පොකුරු එක් වී සෑදුනු සුපිරි චක්‍රාවාට පොකුරකි.මෙවැනි ලෝක ධාතු දහසක් හෙවත් චක්‍රාවාට හෙවත් සක්වල 1000x1000x1000x1000 දස දහස්සි මහා සහස්සී ලෝක ධාතුව යනුවෙන් හැදින්වෙයි.


මේ ආකාරයට බුදු රජාණන්වහන්සේ විශ්වය පිලිබදව පුළුල් ලෙස විස්තර කර දේශනා කර ඇත.මෙහිද සක්වල දහයක් යනු හරියටම දහසක් නොව දහස් ගණනකි.නුතන විද්‍යාඥයන්ද චක්‍රාවාට පොකුරක දහස් ගණන් චක්‍රාවාට තිබෙන බැව් විද්‍යාත්මකව පහදා දී ඇත.බුදුන් වහන්සේ චක්‍රාවාට හෙවත් සක්වල යන්න හදුන්වා ඇත්තේ චක්කවාල යනුවෙනි.

එමෙන්ම බුදුන් වහන්සේගේ දේශනා වල පිටසක්වල ජීවින් සිටින බවට ප්‍රකාශ වේ.
දිනක් ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේ විසින් අසන ලද ප්‍රශ්නයකට බුදු රජාණන්වහන්සේගෙන් මෙසේ පිළිතුරක් ලැබී ඇත.(මෙය අංගුත්තර නිකායේ තික නිපාතයේ ආනන්ද වග්ගයේ අරුනවති සුත්‍රයෙන් හා සීහ නාද සුත්‍රයෙන් මෙසේ සදහන් වේ)

දිනක් ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේ , බුදු රජාණන්වහන්ස, ඔබ වහන්සේට කොපමණ ලෝක සංඛ්‍යාවක් දක්වා කතා කරන්න පුලුවන්ද යනුවෙන් ඇසු ප්‍රශ්නයට “ ආනන්දය තමාගේ අභිමතය පරිදි දස දහස්සි,මහා සහස්සී ලෝක ධාතුව දක්වා කතා කල හැකියි” පවසා ඇත.එවිට ආනන්ද තෙරුන් වහන්සේ එපමණ ලෝක සංඛ්‍යාවක් දක්වා කතා කරන්නේ කෙසේ ද යන්න පිලිබදව විමසා ඇත.තමා අභිමතය කරන ලෝක ධාතුව දක්වා සිත මෙහෙයවා ආලෝකය පතුරවා ඒ ආලෝකයට තම හඩ මුසු කිරීමෙන් හඩ නගා කතා කල හැකි බව පවසා ඇත.



ධම්මචක්කප්පවත්තන සුත්‍රය අකනිකා බඹ ලොව දක්වා වූ ලෝක රාශියක ජීවත් වූ ජීවීන්ට ඇසෙන සේ මිනිස් ලොව සිට දේශනා කල බව ත්‍රිපිටකයේ සදහන් වේ.එසේ නම් මෙතෙක් පෘතුවි වැසියෙකු විසින් කල දුරස්තම සන්නිවේදනය බුදු රජාණන්වහන්සේගේ ධම්මචක්කප්පවත්තන සුත්‍රයයි.