1/10/16

අට්ඨිපුඤ්ජ සූත‍්‍රය - ඇටකටු ගොඩ උපමා කොට වදාළ දෙසුම...


භාග්‍යවතුන් වහන්සේ තමයි මේ කාරණය වදාළේ. අරහත් මුනිඳාණන්මයි
මෙය වදාළේ. මේ විදිහටයි මට අසන්නට ලැබුනේ.
”පින්වත් මහණෙනි, මේ සසර දිවයන සැරිසරන එකම එක පුද්ගලයෙකුගේ
මහා ඇටකටු ගොඩ, එකතු වෙන ඇටකටු ගොඩ, ඇටකටු ප‍්‍රමාණය, එකට
එකතු කරලා ගොඩගහලා විනාශ නොවී තිබුනොත්, ඒක හරියට වේපුල්ල
පර්වතය තරමට විශාල වෙනවා.”
මේ අර්ථය භාග්‍යවතුන් වහන්සේ වදාළ සේක. එය මේ අයුරිනුත් පවසන්න
පුළුවනි.
”එක් කල්පයක් තුළදී එකතු කරන එකම පුද්ගලයෙකුගේ ඇටකටු ගොඩ,
මහා පර්වතයක් තරමට විශාල වන බව මහා ඉසිවර බුදුරජාණන් වහන්සේ
වදාළා.
මගධ රටේ ගිරිබ්බජ නම් වූ රජගහ නුවරට උතුරින් තමයි මේ මහා
වේපුල්ල පර්වතය තියෙන්නේ. (මගධ රටේ විශාලම කඳු පහ අතරින්) මේ
වේපුල්ල පර්වතය තමයි ගොඩාක් විශාලයි කියලා කියන්නේ.
දුකත්, දුකට හේතුවත්, දුකෙන් නිදහස් වීම නම් වූ අමා නිවනත් තියෙනවා.
දුක් නැති කර දමන එ් උතුම් ආර්ය අෂ්ටාංගික මාර්ගයත් තියෙනවා.
මෙන්න මේ චතුරාර්ය සත්‍යය (යමෙක්) මනා නුවණින් යුතුව අවබෝධ කළොත්,
වැඩම වුනොත් හත් වතාවක් විතරයි ඔහු සසර සැරිසරන්නේ.
ඔහු සියලූ දුක් නැති කරලා දානවා. සියලූ බැඳීම්වලින් නිදහස් වෙනවා.”
මේ අර්ථය වදාරණ ලද්දේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ විසින්මයි. මේ විදිහට
මා හට අසන්නට ලැබුනා.
සාදු! සාදු!! සාදු!!!
:::ඛුද්දක නිකාය - ඒකක නිපාතය
සූත්‍ර පාළිය -> http://pitaka.lk/401027

අවිද්‍යා වාරය - I කොටස


පින්වතුනි, අද දවසේ දී අපට ධර්ම දේශනාව සඳහා තියෙන්නේ සම්මා දිට්ඨි සූත්‍රයේ, සම්මා දිට්ඨිය ඇති කර ගැනීම පිණිස පවතින පහළොස් වැනි දහම් පරියාය, අවිද්‍යා වාරය. - පෙ - සැරියුත් මහරහතන් වහන්සේ දේශනා කරනවා, “ඇවැත්නි, යම් කලෙක පටන් ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙමේ අවිද්‍යාව කියන එක දන්නවා නම්, අවිද්‍යාවේ ඇති වීම දන්නවා නම්, අවිද්‍යාව ඇති කරන කාරණාව දන්නවා නම්, අවිද්‍යාව නිරෝධ කරන මාර්ගය දන්නවා නම්, මෙන්න මෙපමණකිනුත් මේ ආර්‍ය්‍යශ්‍රාවක තෙමේ නිවැරදි දැකීම් ඇත්තෙක් වෙනවා. ඔහුගේ දැකීම ඍජු බවට පත් වෙනවා. ඒ වගේම ධර්මයේ ගුණ දැන පැහැදීමෙන් යුක්ත වූ කෙනෙක්, මේ සද්ධර්මයට ආව කෙනෙක් කියලා කියන්න පුළුවන් කෙනෙක්” කියලා පෙන්නුවා. ඒ කියන්නේ මේ අවිද්‍යාව කියන කාරණාව හඳුනා ගත්තොත්, දැන ගත්තොත් දිට්ඨි සම්පන්න පුද්ගලයෙක් වෙනවා.
ඒ වෙලාවෙ දී සැරියුත් මහරහතන් වහන්සේ ම අහනවා, “ඇවැත්නි අවිද්‍යාව කියලා කියන්නේ කුමක් ද, අවිද්‍යාව ඇති වෙන්නට හේතුව කුමක් ද, අවිද්‍යාව නැති වීම, නැති කරන්නේ කුමක් නැති වීමෙන් ද, අවිද්‍යාව නැති කරන ප්‍රතිපදාව කුමක් ද” කියලා. උන්වහන්සේ ම ඒකට පිළිතුරු දීම් වශයෙන් උත්තර සපයනවා, “අවිද්‍යාව කියලා කියන්නේ ‘දුක‍්ඛෙ අඤ‍්ඤාණං, දුක‍්ඛසමුදයෙ අඤ‍්ඤාණං, දුක‍්ඛනිරොධෙ අඤ‍්ඤාණං, දුක‍්ඛනිරොධගාමිනි පටිපදාය අඤ‍්ඤාණං’. මේ දුකයි කියන කාරණාව දන්නේ නැහැ. මේ දුක ඇති වීමේ කාරණාවයි කියලා දන්නේ නැහැ. මේ දුක නැති වීමයි කියලා දන්නේ නෑ. මේ දුක නැති කරන ප්‍රතිපදාවයි කියලා දන්නේ නැති නම් මෙන්න මෙය යි අවිද්‍යාව. චතුරාර්‍ය්‍ය සත්‍යය පිළිබඳ වැටහීමක්, චතුරාර්‍ය්‍ය සත්‍යය පිළිබඳ අවබෝධයක් නැති කමට කියනවා අවිද්‍යාව” කියලා මතක් කළා.
ඊට පස්සේ මේ “ආශ්‍රව සමුදයෙන් අවිද්‍යාව ඇති වෙනවා. අවිද්‍යාවට හේතුව ආශ්‍රව ධර්මයි” කියලා පෙන්නුවා. “ආසවනිරොධා අවිජ‍්ජානිරොධො. ආශ්‍රව ධර්මයන් නැති කිරීමෙන්, අවිද්‍යාව නැති වෙනවා” කියලා ද පෙන්නුවා. “අයමේව අරියො අට‍්ඨංගිකො මග‍්ගො, අවිජ‍්ජානිරොධගාමිනි පටිපදා. මේ ආර්‍ය්‍ය අෂ්ටාංගික මාර්ගය ම, මේ අවිද්‍යාව නැති කරන ප්‍රතිපදාවයි” කියලා පෙන්නුවා. මෙතැන දී පින්වතුනි, අවිද්‍යාව කියලා කියන්නේ කුමක් ද කියලා සැරියුත් මහරහතන් වහන්සේ පෙළ දහමෙන් විස්තර කරලා පෙන්නුවා, දුක නො දන්නා බව, දුකේ ඇති වීම නො දන්නා බව, දුකේ නැති බව නො දන්නා බව, දුක නැති කරන ප්‍රතිපදාව නො දන්නා බව කියලා. මේ වචන ටික දැන ගත්තාට, චතුරාර්‍ය්‍ය සත්‍යය දන්නවා, අවිද්‍යාව දුරු වුනා, විද්‍යාව ඉපදුණා කියලා කියන්නේ නැහැ. මේ ටිකට කියන්නේ පෙළ දහම දන්නවා කියලා. අවිද්‍යාව කියන විට, ‘දුක‍්ඛෙ අඤ‍්ඤාණං, දුක‍්ඛසමුදයෙ අඤ‍්ඤාණං, දුක‍්ඛනිරොධෙ අඤ‍්ඤාණං, දුක‍්ඛනිරොධගාමිනි පටිපදාය අඤ‍්ඤාණං’ කියලා පෙන්නුවා ම, ඒ දුක ගැන කෙනෙකුට විස්තර කරන්න පුළුවන් කම තිබුණා කියලා ‘ජාතිපි දුක්ඛා, ජරාපි දුක්ඛා’ කියලා, මෙපමණකින් ‘දුක්ඛේ ඥානං’ එහෙම වෙන්නේ නැහැ. මේ තණ්හාව නිසා දුක ඇති කරනවා කියලා දැන ගත්තාට, මේක ‘සමුදයේ ඥානං’ එහෙම වෙන්නේ නෑ. නිරෝධය ගැනත්, මාර්ගය ගැනත් පෙළ දහම දැන ගත්තාට පින්වතුනි, අවිද්‍යාව තාම නැති වුනා, විද්‍යාව ඉපදුණා කියලා කියන්නේ නෑ. ඔය ටික පෙළ දහම. ඔය ටිකේ තියෙන, පෙන්වන අර්ථය අපේ ජීවිතයෙන් අපි දැන ගන්නට ඕනෑ, දැක ගන්නට ඕනෑ.
ඒ කාරණාව අපේ ජීවිතයෙන් දැන ගන්නට, දැක ගන්නට නොයෙක් ප්‍රභේද වලින් විස්තර කිරීමේ හැකියාව තියෙනවා, පෙන්වන්නට පුළුවන්. නමුත් මම මෙතැන දී, මේ චතුරාර්‍ය්‍ය සත්‍යය අවබෝධය ඇති කර ගෙන, විද්‍යාව පහළ කර ගෙන, අවිද්‍යාව දුරු කරන්නට, අවිද්‍යාව කියලා කියන්නේ මෙන්න මෙය යි කියලා දැන ගන්නට, පුළුවන් ක්‍රමයක් දේශනා කරනවා. ඒ අපි මෙතෙක් කළ දේශනා හැම එකක් ම කුළු ගන්වන ආකාරයකින්. අපි කෙනා කෙනාගේ ජීවිතය තුළින් අවිද්‍යාව කියලා හඳුනා ගන්න ක්‍රමයක්. මේ දහම් ස්වභාවය සමහර විටෙක ටිකක් ගැඹුරු වෙන්න පුළුවන්. තර්ක කරලා, විතර්ක කරලා, නුවණින් දකින්න සිදු වෙන දහම් පරියායක්, ක්‍රමයක් මම මේ දේශනා කරන්නට යන්නේ.
පින්වතුනි, එදා බුදුරජාණන් වහන්සේ බුද්ධත්වයට පත් වෙන්නට ඉස්සෙල්ලා දවසේ, ඒ ශ්‍රී මහා බෝධීන් වහන්සේ ළඟ වජ්‍රාසනයේ වැඩ ඉඳිමින්, ආනාපානසති භාවනාවෙන් චිත්ත සමථයක් ඇති කර ගෙන, පෙර විසූ කඳ පිළිවෙල දක්නා චුතූපපාත ඥානය ලබා ගෙන, පශ්චිම යාමයේ උදෑසන එළි වෙන්නට ආසන්නයේ, බෝසතාණන් වහන්සේගේ නුවණ මෙන්න මේ ලෝක සන්නිවාසය වෙත, ලෝක සත්වයා වෙත යොමු වුනා. අපේ බුදුරජාණන් වහන්සේට පමණක් නොවේ, හැම බුදුරජාණන් වහන්සේ නමකට ම උපදින යෝනිසෝමනසිකාරය ඉපදුණා. කෙසේද? “අනේ, මේ ලෝක සත්ත්වයා උපදිනවා, ලෙඩ වෙනවා, මහලු වෙනවා, මරණයට පත් වෙනවා. නොයෙක් දුකට පත් වෙනවා. අනේ කවදා නම් මේ ලෝකයාට දුක නැති වෙනවා ද, අනේ මේ දුකින් ලෝකයා කවදා ද එතෙර වෙන්නේ, මේ දුක කොහොමද ඇත්තටම ඇති වූවේ?” කියලා බෝසතාණන් වහන්සේට ප්‍රඥාවෙන් යෝනිසෝමනසිකාරය ඉපදුණා.
පින්වතුනි, මේ දේශනාවේ මම මේ පෙන්වන පෙළත් එක්ක සිහිය නුවණ අනුපිළිවෙළට අර ගෙන එන්න. මම මේ අතර මැද තියෙන කාරණා විස්තර කරන්නේ නැහැ කලින් විස්තර කරලා තියෙන නිසා.
එහෙම හිතෙන විට බෝසතාණන් වහන්සේට නුවණ ඇති වුනා, වැටහුණා මේ ලෝකයේ නොයෙක් දුක් දොම්නස් තියෙනවා නම්, ලෙඩ වීමේ දුක, මහලු බවේ දුක, මරණ දුක, අපි‍්‍රයයන් හා එක්වීමේ, පි‍්‍රයයන්ගෙන් වෙන් වීමේ, යම් තාක් දුකක් මේ ලෝකයේ තියෙනවා නම්, අනේ මේ දුක කුමක් නිසා ද ඇතිවූවේ කියලා මෙනෙහි කරන විට දැක්කා ‘ජාතිපච්චයා ජරා මරණං’ ඉපදුණු නිසා නේද කියලා. ඉන් පසු බෝසතාණන් වහන්සේගේ නුවණ යොමු වුනා ඉපදීම කියන ධර්මතාවය ඇතිවෙන්නේ කුමක් නිසා ද කියන කාරණාව බලන්න. බෝසතාණන් වහන්සේට නුවණට අවබෝධ වුනා භවය නිසා මේ ජාතිය වෙනවා. භවය ඇතිවෙන්නේ කුමක් නිසා ද කියලා යෝනිසෝමනසිකාරයෙන් බලන විට, ඒ යෝනිසෝමනසිකාරයට, නුවණට වැටහුණා උපාදානය නිසයි භවය, උපාදානයට හේතුව නුවණින් බලන විට වැටහුණා තණ්හාව නිසා. තණ්හාව නුවණින් බලන විට වැටහුණා වේදනාව නිසා. වේදනාව ගැන නුවණින් බලන විට වැටහුණා ස්පර්ශය නිසා. ස්පර්ශය ගැන නුවණින් බලන විට වැටහුණා ආයතන ටික නිසා. ආයතන ටික ගැන නුවණින් බලන විට වැටහුණා මේ නාමරූප නිසා. නාමරූප වලට හේතුව, ප්‍රත්‍යය හොයලා නුවණින් බලන විට දැක්කා විඥානය නිසා. විඥානයට ඇති හේතුව ප්‍රත්‍යය නුවණින් හොයන විට බලන විට තේරුණා සංඛාර නිසා. සංඛාරයට හේතුව ප්‍රත්‍යය නුවණින්, හොයන කොට, බලන විට තේරුණා අවිද්‍යාව නිසා කියලා.
ඔන්න හොඳට බලන්න බෝසතාණන් වහන්සේ “මේ ලෝකයේ නොයෙක් ජරා මරණ සෝක පරිදේව දුක්ඛ දෝමනස්ස උපායාස උපදිනවා. ලෝකයා මේ අබියස දී අසරණයි. අනේ මේකට හේතුව කුමක් ද?” කියලා එකින් එකට හේතු සොයා ගෙන ගියා ම දැක්කා අවිද්‍යාව කියන ධර්මතාව නිසා කියලා උත්තරයක් ආවා. හරියට දම්වැලක එක එක පුරුකෙන් පුරුක ඇමිණිලා තියෙනවා වගේ මේ ජරා මරණ දුකට එකින් එක, එකින් එක ප්‍රත්‍ය වෙලා අවිද්‍යාව කියන තැන දක්වා ම නුවණ විහිදුණා. ඊට පස්සේ බෝසතාණන් වහන්සේ ප්‍රතිලෝමව ඒ ධර්මය මෙනෙහි කළා, එහෙනම් මේ අවිද්‍යාව නිසා සංඛාර ඇති වෙනවා. සංඛාර නිසා විඥානය ඇති වෙනවා. විඥානය නිසා නාමරූප ඇති වෙනවා. නාමරූප නිසා සළායතන, ඵස්ස, වේදනා, තණ්හා, උපාදාන, භව, ජාති, ජරා මරණයි කියලා, අවිද්‍යාවේ ඉඳලා දුක දක්වා ම ප්‍රතිලෝමව ආපහු මෙනෙහි කළා. මුලින් දුකේ ඉඳලා ප්‍රත්‍යය ටික හොයා ගෙන හේතු ටික බලා ගෙන අවිද්‍යාව දක්වා ම ගියා. ආපහු අවිද්‍යාව නැමති හේතුවේ ඉඳන් බලා ගෙන, බලා ගෙන දුක නැමති ඵලය දක්වා ම ආවා. ඔන්න බෝසතාණන් වහන්සේගේ නුවණට අවබෝධ වුනා, මෙන්න මේ දුකට හේතුව මෙන්න මෙය යි කියලා, අවිද්‍යාව දක්වා ම.
මෙතැන පින්වතුනි, මේ පටිච්ච සමුප්පාද පාළියේ ‘අවිජ්ජා පච්චයා සංඛාරා’ කියලා ජරාමරණයෙන් අවසන් වන තැන තියෙනවා සත්‍ය දෙකක්. ‘ජරා මරණ සෝක පරිදේව දුක්ඛ දෝමනස්ස උපායාය’ කියලා පෙන්නුවේ ලෝකේ තියෙන මේ දුක්ඛ සත්‍යයට නමක්. ඒ දුකට අතීත හේතුව, අතීත හේතුවට අතීත හේතුව, වර්තමාන හේතුව, වර්තමාන හේතුවට වර්තමාන හේතුව කියන මෙන්න මේ ක්‍රමයට යෙදිලා, අවිද්‍යාවේ ඉඳලා ජාතිය කියන තැන දක්වා ම දුක්ඛ සමුදයේ යෙදිලා තියෙනවා. අවිද්‍යා සංඛාර විඥාන නාමරූප සළායතන ඵස්ස වේදනා තණ්හා උපාදාන භව ජාති කියන විට මේ දුක ඇති වෙන්න තියෙන හේතු ටික, දුක්ඛ සමුදය. ඒකේ ඵලය තමයි දුක. ඔන්න දුකත්, දුක ඇති වෙන්න තියෙන හේතු ටිකත් අර ගෙන ගියා උඩට ම. දැන් මෙන්න මේ ක්‍රමය හොඳට බලන්න. යම් කිසි තැනක ජරා මරණ දුක තියෙනවා නම්, මේ දුක තියෙන්නේ අවිද්‍යාව තියෙන තැනකයි කියන උත්තරය ලැබෙනවා. මේ පර්යේෂණයෙන් බෝසතාණන් වහන්සේට ආවේ මෙන්න මේ උත්තරය, “යම් තැනක අවිද්‍යාව තිබුනොත්, ජරා මරණ කියන ධර්මතාවය නො හදා නතර වෙන්නේ නෑ”. අවිද්‍යාව කියන සිද්ධිය ජරා මරණ නොවේ. සංඛාර කියන සිද්ධිය ජරා මරණ නොවේ. යම් කලෙක අවිද්‍යාව තිබුනොත් සංඛාර වෙලා, සංඛාරයෙන් විඥානය වෙලා, මේ එකින් එක උපද්දලා නතර වෙන්නේ ජරා මරණ දුක හදලා යි කියන කාරණාව තියෙනවා. අනිත් පැත්තට බැලුවාම ජරා මරණ දුක තියෙනවා කියලා කියන්නේ, ජාතිය තියෙනවා, භවය තියෙනවා, උපාදානය තියෙනවා කියලා අනිත් පැත්තට යනවා අවිද්‍යාව තියෙනවා කියන තැන දක්වා ම.
ඔන්න මේ උත්තරය හොඳට දැන ගන්න, දැක ගන්න, “අවිද්‍යාව යම් තැනක තිබුනොත් ජරා මරණ එතැන හිස් නැහැ. ජරා මරණ යම් තැනක තියෙනවා නම්, එතැන අවිද්‍යාව හිස් නැහැ. මේ අවිද්‍යාව ඇති තැන ජරා මරණයි” කියලා. අවිද්‍යාව සමුදය සත්‍යය, ඒ හේතුවෙන් තව ධර්මයක් උපද්දලා, තව ධර්මයක් උපද්දලා දුක නැමති ඵලය ඇති කරනවා කියලා දුක දැක්කා. ඔන්න දුකයි, දුක්ඛ සමුදයයි දෙක දැක්කා මේ පටිච්චසමුප්පාද ධර්මය හරහා. කොතැනක හරි ජරා මරණ දුක විඳිනවා නම් කෙනෙක්, ජරා මරණ දුක පවතිනවා නම්, හොඳට දකින්න, අවිද්‍යාව තියෙන තැනකයි කියන කාරණාව, උත්තරය ලැබුණා.
ඊට පස්සේ බෝසතාණන් වහන්සේ අනිත් පැත්තට මෙනෙහි කළා, “අනේ මේ ලෝකයේ ජරා මරණ සෝක පරිදේව දුක්ඛ දෝමනස්ස උපායාස තියෙනවා, අනේ මේ ලෝකයේ තියෙන දුක නැති වෙන්නේ කවදා ද, කුමක් නැති වීමෙන් ද?” කියලා බලන විට, දැක්කා ඉපදීම නැති වුනොත් නම් මේ දුක නෑ. එහෙනම් ඉපදීම නැති වෙන්නේ කොහොම ද? භවය නැති වුනොත් ඉපදීම නැහැ. භවය නැති වෙන්නේ කොහොම ද? උපාදානය නැති වුනොත් භවය නැහැ. මේ විදිහට ආපහු උඩ කෙළවරට ම යන තෙක් ගියා, දැක්කා මෙන්න මේ සංඛාර නැති වෙනවා, අවිද්‍යාව නැති වෙන විට කියලා, අවිද්‍යාව නැති තැන දක්වා ම දැක්කා. එතකොට ආපහු ප්‍රතිලෝමව මෙනෙහි කළා, “අවිජ‍්ජායත‍්වෙව අසෙස විරාග නිරොධා සංඛාර නිරොධො, සංඛාර නිරොධා විඤ‍්ඤාණ නිරොධො, විඤ‍්ඤාණ නිරොධා නාමරූප නිරොධො, අවිද්‍යාව ඉතිරි නො කර නැති කිරීමෙන් සංඛාර නැති වෙනවා. සංඛාර නිරොධා විඤ‍්ඤාණ නිරොධො, සංඛාර නැති වීමෙන් විඥානය නැති වෙනවා. විඤ‍්ඤාණ නිරොධා නාමරූප නිරොධො, විඥානය නැති වීමෙන් නාමරූප නැති වෙනවා” කියලා ආපහු ප්‍රතිලෝමව ආවා, “ජාති නිරොධා ජරා මරණ සොක පරිදෙව දුක‍්ඛ දොමනස‍්ස උපායාසා නිරුජ‍්ඣන‍්ති, මේ ජරා මරණ සෝක පරිදේව දුක් දොම්නස් නැති වෙනවා” කියලා දැක්කා.
එතකොට මෙන්න මෙතැන හොඳට දකින්න. ජරා මරණ නැති තැනට කියනවා පින්වතුනි අජරාමර කියලා. ජරාව නැති තැනට කියනවා අජර කියලා, මරණය නැති තැනට කියනවා අමර කියලා. අජර අමර කියලා කියන්නේ, ජරාව නෑ, මරණය නෑ. ජරා මරණ නැති වෙන්නේ, අජරාමර වෙන්නේ කවදා ද කියලා බැලුවා. අජරාමර කීවේ නිවනට. ‘ජරා මරණ සොක පරිදෙව දුක‍්ඛ දොමනස‍්ස උපායාසා නිරුජ‍්ඣන‍්ති’ කීවේ නිවනේ ලක්‍ෂණයක්. නිවනේ දී මේ දුක් නිරුද්ධයි. එහෙනම් මේ දුකේ නිරෝධයට හේතු ටික බලා ගෙන බලා ගෙන ගියා, අවිද්‍යාව නැති තැන දක්වා ම. අනිත් පැත්තට ආවා, අවිද්‍යාව නැති කළොත් සංඛාර නැති වෙලා, විඥාන නැති වෙලා, මේ ජරා මරණ දුක නැති වෙනවා කියලා. මෙන්න මේ පර්යේෂණයෙන් බෝසතාණන් වහන්සේට උත්තරයක් ආවා, “යම් තැනක අවිද්‍යාව නැති වුනොත්, එතැන අජරාමර බව පවතිනවා, ජරා මරණ නැති තැන සාක්‍ෂාත් වෙනවා” කියලා උත්තරයක් ආවා. “ජරා මරණ නැති වෙන්නේ යම් තැනක ද, නැත්තේ යම් තැනක ද, එතැන අවිද්‍යාව නැහැ” කියන කාරණාව ආවා. අවිද්‍යාව නැති තැන කියන විට දැන ගන්නට ඕනෑ, විද්‍යාව ඇති තැන කියලා. ‘විජ‍්ජා උප‍්පාදා අවිජ‍්ජා නිරොධො’, විද්‍යාව උපන් කල්හි අවිද්‍යාව නිරෝධ වෙනවා.
පින්වතුනි, අපි කීවොත් යම් කිසි තැනක අඳුරක් තියෙනවා නම්, ආලෝකයක් ඇති වෙන විට ඒත් එක්ක ම අඳුර නැති වෙනවා. දැන් මේ ආලෝකය ගැන ක්‍රම දෙකකින් කතා කරන්න පුළුවන්, දැන් ‘අඳුර නැහැ’ කියලා කියන්නත් පුළුවන්, දැන් ආලෝකය යි පවතින්නේ කියලා කියන්නත් පුළුවන්. අඳුරක් නැහැ කියලා කීවත්, ආලෝකයක් පවතිනවා කියලා කීවත් අර්ථය දෙක ම එකයි. ඒ වගේ, ‘අවිද්‍යාව දැන් නැහැ’ කියලා කීවත්, ‘විද්‍යාව ඉපදිලා තියෙන්නේ’ කියලා කීවත් දෙක ම එකයි. විද්‍යාව ඉපදුණ නිසයි අවිද්‍යාව නැති වූවේ. මේ අවිද්‍යාව නැති වුනා කියලා කියන්නේ විද්‍යාව ඉපදුණා. ‘දැන් තියෙන්නේ විද්‍යාවයි’ කියලා කියන්නත් පුළුවන්, ‘අවිද්‍යාව නෑ’ කියලා කියන්නත් පුළුවන්. දෙක ම හැඳින්වූවේ විද්‍යාවට. එතකොට ‘අවිජ්ජා නිරෝධෝ’ කියලා, අවිද්‍යාව නැති වුනොත් කියලා කීවේ, විද්‍යාව ඇති වුනොත් කියන එකමයි. අවිද්‍යාව නැති තැන කියන්නේ විද්‍යාව ඉපදුණු තැන. “අවිද්‍යාව නැති වුනොත්, ඒ කියන්නේ විද්‍යාව ඉපදුණා ම, සංඛාර නැති වෙලා, විඥානය නැති වෙලා, ජරා මරණ දුක නැති වෙනවා” කියලා උත්තරයක් ලැබුණා.
මෙන්න මේ පර්යේෂණයෙන් බුදුරජාණන් වහන්සේට, බෝසතාණන් වහන්සේට උත්තර දෙකක් ආවා.
1. අවිද්‍යාව කියන ධර්මතාවය යම් තැනක තිබුනොත්, ඒකේ ඵලය හැටියට ජරා මරණ පැවැත්මයි ලැබෙන්නේ. විද්‍යාව යම් තැනක තිබුනොත්, එතැන ජරා මරණ පවතින්නේ නෑ, තියෙන්නේ අජරාමර බවක්, ජරා මරණ නැති තැනක්
2. යම් තැනක ජරා මරණ තියෙනවා නම් ඒ අවිද්‍යාව නිසයි. අජරාමර බව තියෙනවා නම් ඒ විද්‍යාව නිසයි.
පින්වතුනි, අද දවසේ ද, අපි ද ගිරව් කියනවා වගේ ‘අවිජ්ජා පච්චයා සංඛාරා, සංඛාර පච්චයා විඤ්ඤාණං’ කියලා මෙන්න මේ පෙළ සජ්ජායනා කළාට තේරුමක් නෑ. ඒකෙන් කුසල ධර්මයක් සිද්ධ වෙයි. නමුත් එහෙම මෙනෙහි කළ පමණින් ම මේ ජීවිතයේ අද අද ම සසරින් එතෙර වෙන ධර්මඥානයක් ලැබෙන්නේ නෑ. අර්ථය දැන ගන්න ඕනෑ. ඇයි ‘අවිජ්ජා පච්චයා සංඛාරා, සංඛාර පච්චයා විඤ්ඤාණං’ කියලා පටිච්චසමුප්පාදය මෙනෙහි කරන්නේ, ඇයි මේ දුකට හේතුව ඉපදීම, ඉපදීමට හේතුව භවය කියලා අවිද්‍යාව දක්වා මෙනෙහි කරන්නේ කියලා බලන්න. ඇයි ජරා මරණ නැත්තේ? කුමක් නිසා ද? ඉපදීම නැති නිසා. ඉපදීම නැති වෙන්නේ භවය නැති නිසා. අවිද්‍යාව නැති තැන දක්වා කියලා මෙනෙහි කරලා බලන්න කියලා.
මෙන්න මේ ටික මෙනෙහි කළා ම, අනුලෝම ප්‍රතිලෝමව මේකෙන් ලැබෙන්න ඕනෑ උත්තරයක් තියෙනවා. ඒ උත්තරය තමයි ජරා මරණ ලැබෙන්නේ අවිද්‍යාව නිසයි. අවිද්‍යාව තියෙන තැන ජරා මරණ තියෙනවා කියන උත්තරය ඇති වෙනවා. අජරාමර බව ලැබෙන්නේ විද්‍යාව නිසයි, අවිද්‍යාව නැති තැනටයි. අවිද්‍යාව නැති වුනොත්, ඒ කියන්නේ විද්‍යාව ඉපදුනොත් ජරා මරණ නැති වෙනවා කියන නුවණත් ඇති වෙනවා. ඔන්න ඒ සත්‍ය දෙක තුළ තියෙනවා නිරෝධ සත්‍යයයි, මාර්ග සත්‍යයයි. ‘ජරා මරණ සෝක පරිදේව දුක්ඛ දෝමනස්ස උපායාසා නිරුජ්ඣන්ති’ කියන තැන නිරෝධ සත්‍යය. ‘අවිජ්ජා නිරොධො’ කියලා කීවේ විද්‍යාව ඉපදුණා, සම්මා දිට්ඨිය ඇතිවුණා. මෙතැන තියෙනවා මාර්ගය. ඒ කියන්නේ මාර්ග සත්‍යය. මේ පටිච්චසමුප්පාදයේ අනුලෝම ප්‍රතිලෝමව පවතින කොට, බලන විට මේ ධර්මතා දෙකෙන් මෙතැන තියෙන්නේ චතුරාර්‍ය්‍ය සත්‍යය පිළිබඳ අවබෝධය. ඔන්න දැන් මේ පටිච්චසමුප්පාදය ගළපලා උත්තර දෙකක් ආවා, අවිද්‍යාවෙන් ජරා මරණත්, විද්‍යාවෙන් අජරාමර බවත් කියන එක. දැන් මෙන්න මේ කරණාව පින්වතුනි, අපට ටිකක් තර්කානුකූලව අපේ ජීවිතයෙන් බලන්නට ඕනෑ.
මතු සම්බන්ධයි!
සියළුම ලිපි සඳහා පිවිසෙන්න : https://goo.gl/wM0Fxz
ලබුනෝරුව කන්ද ආරණ්‍ය සේනාසනවාසී අති පූජ්‍ය මාන්කඩවල සුදස්සන හිමියන් විසින් පවත්වන්නට යෙදුනා වූ ධර්ම දේශනයක් මෙසේ ලිඛිත මාධ්‍යයෙන්, කොටස් වශයෙන් පල කිරීමකි. දේශන විලාශයේ එන හඬ හැසුරුම් කියවීමේ දී හමු නොවන බැවින් ගැටළු සහගත තැන් හමුවිය හැකිය. එහෙත් මෙයින් ලබාගත හැකි ධර්මාවබෝධය අති විශාල බැවින් ප‍්‍රවේශමෙන් කියවා තේරුම් ගන්නට උත්සාහ කරන මෙන් කාරුණිකව ඉල්ලමු.


සියළු දානයන් අතර ධර්ම දානයම අග‍්‍ර වන්නේය. මෙම සදහම් පණිවිඩය සියළු දෙනා අතර බෙදා හැර ධර්ම දානමය උතුම් පුණ්‍යකර්මයට ඔබත් දායක වන්න!

කලන මිතුරන් හඳුනා ගනිමු. කලන මිතුරන් ඇති බව සැපයකි


පාපකබීජ සූත්‍රය. -> http://pitaka.lk/26252/306/cs,aps
’’මහණෙනි, මිත්‍යාදෘෂ්ටියෙන් යුක්තවූ පුරුෂ පුද්ගලයා විසින් යම්බඳුවූ කායකර්‍මයක් තමාගේ දෘෂ්ටියට එකඟවනසේ සම්පූර්‍ණ කරණු ලැබේද, මනාකොට ගන්නා ලැබේද, යම්බඳුවූ වාග්කර්මයක් තමාගේ දෘෂ්ටියට එකඟවනසේ සම්පූර්‍ණකරණු ලැබේද, මනාකොට ගන්නා ලැබේද, යම්බඳුවූ මනඃකර්මයක් ස්වකීය දෘෂ්ටිය වූ පරිද්දෙන්ම සම්පූර්‍ණ කරණු ලැබේද, මනාකොට ගන්නා ලැබේද, යම්බඳුවූ චේතනාවක් තමාගේ දෘෂ්ටියට එකඟවනසේ සම්පූර්‍ණ කරණු ලැබේද, මනාකොට ගන්නා ලැබේද, යම්බඳුවූ ප්‍රාර්ථනාවක් තමාගේ දෘෂ්ටියට එකඟවනසේ සම්පූර්‍ණ කරණු ලැබේද, මනාකොට ගන්නා ලැබේද, යම්බඳුවූ අධිෂ්ඨානයක් තමාගේ දෘෂ්ටියට එකඟවනසේ සම්පූර්‍ණ කරණු ලැබේද, මනාකොට ගන්නා ලැබේද, යම්බඳුවූ (ඵස්සාදී) සංස්කාරයක් දෘෂ්ටියවූ පරිදි සම්පූර්‍ණ කරණු ලැබේද, සමාදන්වනු ලැබේද, ඒ සියලු ධර්මයෝ අයහපත පිණිස, නොකැමැති බැව් පිණිස, අමනාපය පිණිස, අවැඩ පිණිස, දුක් පිණිස පවතිත්. ඊට හේතු කවරේද? මහණෙනි, යම් හෙයකින් දෘෂ්ටිය ලාමකවේද (එහෙයිනි.)
’’මහණෙනි, කොසඹ ඇටයක් හෝ තිත්ත වැටකොලු ඇටයක් හෝ තිත්ත ලබු ඇටයක් හෝ තෙත්වූ පොළවෙහි සිටවන ලද්දේ, යම්බඳුවූ පෘථිවි රසයකුත් ඇදගනීද, යම්බඳු ආපෝ රසයකුත් ඇදගනීද, ඒ සියලු රසය තිත්ත භාවය පිණිස, කටුකභාවය පිණිස, අමධුරභාවය පිණිස පවතී. ඊට හේතු කවරේද? මහණෙනි, බීජය (ඇටය) ලාමක වේද. එහෙයිනි.
’’මහණෙනි, මිත්‍යාදෘෂ්ටියෙන් යුක්තවූ පුරුෂ පුද්ගලයා විසින් යම්බඳුවූ කායකර්‍මයක් තමාගේ දෘෂ්ටියට එකඟවනසේ සම්පූර්‍ණ කරණු ලැබේද, මනාකොට ගන්නා ලැබේද, යම්බඳුවූ වාග්කර්මයක් තමාගේ දෘෂ්ටියට එකඟවනසේ සම්පූර්‍ණකරණු ලැබේද, මනාකොට ගන්නා ලැබේද, යම්බඳුවූ මනඃකර්මයක් ස්වකීය දෘෂ්ටිය වූ පරිද්දෙන්ම සම්පූර්‍ණ කරණු ලැබේද, මනාකොට ගන්නා ලැබේද, යම්බඳුවූ චේතනාවක් තමාගේ දෘෂ්ටියට එකඟවනසේ සම්පූර්‍ණ කරණු ලැබේද, මනාකොට ගන්නා ලැබේද, යම්බඳුවූ ප්‍රාර්ථනාවක් තමාගේ දෘෂ්ටියට එකඟවනසේ සම්පූර්‍ණ කරණු ලැබේද, මනාකොට ගන්නා ලැබේද, යම්බඳුවූ අධිෂ්ඨානයක් තමාගේ දෘෂ්ටියට එකඟවනසේ සම්පූර්‍ණ කරණු ලැබේද, මනාකොට ගන්නා ලැබේද, යම්බඳුවූ (ඵස්සාදී) සංස්කාරයක් දෘෂ්ටියවූ පරිදි සම්පූර්‍ණ කරණු ලැබේද, සමාදන්වනු ලැබේද, ඒ සියලු ධර්මයෝ අයහපත පිණිස, නොකැමැති බැව් පිණිස, අමනාපය පිණිස, අවැඩ පිණිස, දුක් පිණිස පවතිත්. ඊට හේතු කවරේද? මහණෙනි, යම් හෙයකින් දෘෂ්ටිය ලාමකවේද (එහෙයිනි.)
ත්‍රිපිටකය පරිශීලනයට පුරුදු වෙමු